سازمانی خه‌باتی کوردستانی ئێران
په‌یڕه‌و و پڕۆگرامی سازمانی خه‌باتی كوردستانی ئێران
(پەسەندكراوی كۆنگره‌ی شەشه‌م)
الف ـ دوای شه‌ڕی چاڵدران له‌نێوان عوسمانیه‌كان و شاسمایلی سه‌فه‌وی كه له٢٣ی ئووتی ١٥١٤دا رووی دا، زۆرینه‌ی كورده سونیه‌كان پشتیوانیان له ده‌وڵه‌تی عوسمانی كرد و له‌شكری شا سمایل شكستی هێنا، به‌لام دوای شكستی هێزی شاسمایل دژمنایه‌تی ئه‌و دوو ده‌وڵه‌ته درێژه‌ی كیشا، تا له‌ساڵی ١٦٣٩ زایینی په‌یمانی (زه‌هاو) دابه‌شكردنی كوردستان له‌نێوان ئه‌و دوو دەسەڵاتە بێگانه‌دا مۆر كرا. به‌شی زۆری كوردستان كه‌وته به‌ر ده‌سه‌لاتی عوسمانی و به‌شی كه‌متری كه كوردستانی ئێستای ئێرانه، كه‌وته ژێر ده‌سه‌لاتی سه‌فه‌وییه‌كان و كوردی یه‌ك زمان و یه‌ك ره‌گه‌ز و یه‌ك فه‌رهه‌نگ و یه‌ك كه‌له‌پوور، به‌بێ ئه‌وه‌ی خۆی رازی بێ، له‌نێوان دوو ئیمپراتوری جیاوازدا دابه‌ش كرد. له شه‌ڕی جیهانی یه‌كه‌م دا، بۆ دووهه‌مجار ئه‌و به‌شه له‌خاكی كوردستان كه به ئیمپراتوری عوسمانی بوو، به پێی په‌یمانی سایكس بیكۆ له ١٩١٦دا كرا به سێ به‌ش و هەربەشەی بە سەر،سوریه، توركیه و عێراق دا دابەش کراو مەعامەلە بە کورد و کوردستانیان کردە هۆی رازیکردن و رێککەوتنی دژبەرانی شەڕی یەکەمی جیهانی ولەودەمەوە تا ئێستا کورد بە بێ مەیلی خۆی، چارەنووسی لە دەستی چواردەسەلاتی بێگانەی نەیاردایە.
له دابه‌ش كرانی یه‌كه‌مه‌وه كورد به ته‌واوی هه‌ستی به بێ به‌شی كرد، هه‌ستی ئازادیخوازیی رۆژ له‌دوای رۆژ زیاتر ده‌بوو به‌تایبه‌ت كه له‌لایه‌ن هه‌ر دوو داگیركه‌ره‌وه بێ ره‌حمانه ده‌چه‌وساوه و سه‌ركوت ده‌كرا. ئه‌و ده‌وڵه‌تانه ده‌ستیان دایه راگواستنی به‌شێك له هۆزه كورده‌كان به‌ره‌و ناوچه دووره‌كان، عوسمانیه‌كان به‌ره‌و ئه‌رزه‌رۆم و ئه‌ناتۆڵی و سه‌فه‌وییه‌كان به‌ره و خوراسان كه زۆربه‌یان دوای چه‌ند سه‌ده، زمان و فه‌رهه‌نگ و ره‌گه‌زی خۆیان لێ وون نه‌بووه‌و هه‌ر نه‌فرین ده‌نێرن بۆ ئه‌وانه‌ی رایان گواستن. گه‌لی كوردستان له‌دوای دابه‌شكرانی به‌سه‌ر چه‌ند وه‌لاتدا، وه‌ك غه‌واره‌و گه‌لی بێ به‌ش و جێی گومان چاویان لێكراو ئه‌و روانینه ناحه‌زو ناپه‌سه‌نده‌ی داگیركه‌ران، له‌ماوه‌ی سه‌د ساڵی رابردوو، وای كرد كه كورد ده‌ست بداته خه‌بات، له به‌رانبه‌ر سته‌م و داگیركاریدا، به‌تایبه‌ت ئه‌و خه‌بات و فیداكارییه له‌ماوه‌ی زیاتر لە سەدساڵی رابردوودا، ده‌یان هه‌زار قوربانیی لێكوتۆته‌وه‌و ده‌ربه‌ده‌ری و ماڵ وێرانی و بێ سه‌ر و شوێن بوونی كوردی به‌دواوه بووه.
سته‌م ودڕنده‌یی ده‌سه‌لاتداره خۆبه زل زان و ملهوڕه‌كان له‌دژی كورد و تێكڕای دانیشتوانی ئه‌و وه‌ڵاتانه‌ی كوردیان به‌سه‌ردا دابه‌ش كراوه، به‌ڕاده‌یێكه كه دڵی هه‌ر مرۆڤێكی خاوه‌ن هه‌ست ده‌ته‌زێنێ. وه‌ك سه‌ركوتی شۆرشه‌كانی شێخ سه‌عیدی پیران و شێخ ره‌زای ده‌رسیم و به‌ندكران و دوور خستنەوەی شێخ عه‌بدولا نه‌هری و راگواستن و كوژرانی هه‌زاران كه‌س له نه‌ته‌وه‌ی كورد له توركیه. هه‌روه‌ها وێرانكردنی زیاتر چوار هەزار گوندی كوردستانی عێراق و كاره‌ساتی دڵته‌زێنی ئه‌نفال كه له‌لایه‌ن رژیمی بەعسی عێراق به‌ڕێوه‌چوو، و تیایدا نزیكه‌ی ١٨٢ هه‌زار كورد بێ سه‌ر و شوێن كرا و شاری هه‌ڵه‌بجه و سەردەشت و چه‌ند لادێ له‌لایه‌ن رژیمی پێشووی عێراقه‌وه كیمیاباران كرا و پێنج هه‌زار كه‌س تیایدا شەهید بوون و تا چەندین دەیەی تر شوێنەواری ئەو جینایەتە هەردەمێنێ ورۆژانە قوربانی دەستێنێ. له‌ئێرانیشدا وێران كردن و كاولكردنی شارو لادێكان و کۆمەڵکوژی هاونیشتمانانی كورد له نه‌غه‌ده‌و قارنه و قه‌لاتان و سۆفیان و ووسوكه‌ند و ساروقامیش و ئێعدامی به‌كۆمه‌ڵ و بێ سەرو شوێن کردنی بێ به‌زه‌ییانه‌ی پیرو لاوی كورد به فه‌رمانی جیهادی خومه‌ینی و قازیه به‌ناو شه‌رعیه‌كانی و ئێعدامی سه‌دان مرۆڤی شۆڕشگێری كورد له‌ماوه‌ی نزیك به مانگێك له‌ساڵی ١٣٦٧ی كۆچی خۆری، ته‌نیا به تاوانی بوونی پێوه‌ندی به هێزه شۆڕشگێڕه‌كان، داواكردنی مافه نه‌ته‌وه‌ییه‌كان، هه‌روه‌ها ترۆری ده‌یان تێكۆشه‌ری سیاسی و فه‌رهه‌نگی و نووسه‌ر و رووناكبیر، له‌ناوخۆ و ده‌ره‌وه‌ی وڵات کە ئێستاش ئەم کردەوانەبەردەوامن و دووبارە دەبنەوە. له وه‌لاتی سوریه رێژیمه یه‌ك له دوای یه‌كه‌كان، نه‌ته‌وه‌ی كوردیان به خراپترین شێوه سه‌ركوت كردوه و حاشایان له بوونی كردوه به تایبه‌ت له دوای هاتنه سه‌ركاری حافیز ئه‌سه‌د هیچ جۆره مافێك به كورد به ره‌وا نه‌بیندراوه و ئێستاش رژیمی سوریە بە بەرچاوی ووڵاتانی خاوەن هێزو پارێزەرانی مافی مرۆڤ و دنیای بە ناو دێموکراسی و لە ژێر پشتیوانی ماددی و مەعنەوی رژیمی ئێران و حكومەتی روسیە، سەرەرای ئەوەی رۆژانە ئەو گەلە و نیشتمانەکەی وێران و لەناو دەبرێ، بەشێکی زۆری ئەو نەتەوەیە لە مافی شاروەندی و ناسنامە بێ بەشە و لە رابردوودا بەشێکی بەرچاوی لە نیشتمانی خۆی وەک عەفرین، کۆبانێ، زەهرە و ئەحمەدییە لە لایەن دەسەڵاتی دیکتاتۆری سوریەوە راگواستینی زۆرەملی کوردیان تێداکراوە. ئه‌وانه و ده‌یان نموونه و به‌ڵگه‌ی حاشاهه‌ڵنه‌گری دیكه له‌سه‌ر سته‌مگه‌ری و ملهوڕیی داگیركه‌ران و ده‌سه‌ڵاته نارەوا‌كان هه‌ن كه ئه‌و سته‌مگه‌رییانه به‌ڵگه‌ن بۆ سه‌لماندنی ئه‌و راستیه‌ی كه خه‌باتی جه‌ماوه‌ری كورد بۆ وه‌ده‌ست هێنانی مافه بنچینه‌ییه‌كانی، خه‌باتێكی ره‌واو مافخوازانەیە و لەگەڵ هەمووخاڵ و بەندەکانی جاڕنامەی مافی مرۆڤی نەتەوەیەکگرتوەکان دێتەوە و گەلی کورد لەم بەشەی کوردستانیشدا تا سەرکەوتنی یەکجاری ناسرەوێ و بۆ رزگاری لەو ناعەداڵەتیانە لەسایەی خەباتی شێلگیرانە و رەوادا بۆ رزگاریان خوێن دەدەن و نابەزن و لە ئێستادا ئیدارەیێکی خۆبەڕێوەبەریان هەیە. بێگومان راوه‌ستان له به‌رانبه‌ر زاڵم و ته‌عه‌داكاردا، ئه‌ركێكی پێویسته و نه‌ته‌وه و مرۆڤه‌كان بۆ رزگار بوونیان، دەبێ خه‌بات بكه‌ن و رێگه نه‌ده‌ن زوڵمیان لێ بكرێ.
ب ـ گه‌لی كورد كه گه‌لێكی خاوه‌ن مێژووی چه‌ند هه‌زار ساڵه‌یه و له نیشتمانی خۆیدا ژیاوه، مافی ره‌وای خۆیه‌تی بۆ ده‌سته‌به‌ركرانی ماف و ئازادیه‌كانی تێبكۆشێ و له‌و پێناوه‌شدا هه‌موو تواناو رێگه دروست و ره‌واكان بۆ خه‌بات كردن تا هاتنه دیی ئامانجه‌كانی، به‌كار بێنێ. گه‌لی كورد دهبێ به هەڵسوڕانی سیاسی و بڵاوكردنه‌وه‌ی زانیاری و ناساندنی خۆی و خەبات و مافە رەواکانی، سه‌رنجی رای گشتیی جیهانی و ده‌وڵه‌ت و ده‌سه‌ڵاته خاوه‌ن هێزه‌كان و ناوه‌نده‌كانی پارێزه‌ری مافی مرۆڤـ و رێكخراوی نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان راكێشێ بۆ پشتیوانی له خه‌باتی ره‌وای، تا لەم رێگایەوە بە ماف و ئازادیەکانی بگا و لە کاروانی بەرەو پێش چوونی کۆمەڵگای مرۆڤایەتی دوانەکەوێ و دەروی شایان و شیاوی خۆی بگێڕێ. ج ـ گه‌لی كورد حه‌قی خۆیه‌تی وه‌ك نه‌ته‌وه‌یێكی مێژوویی و خاوه‌ن توانا، ده‌وری له به‌ڕێوه‌بردن و ئیداره‌كردنی ئێراندا هه‌بێ و ده‌سه‌ڵاتی به‌سه‌ر نیشتمانی خۆیدا به‌خۆی بێ و دهبێ ده‌سه‌ڵاتداری ناوه‌ندی، له‌جیات سه‌ركوتی كورد و داگیركردنی كوردستان و مۆڵدانی هێزی سه‌ربازی، هاوكاریی كورد بكا بۆ ئه‌وه‌ی نیشتمانی ئاوەدان بکاتەوە و گه‌شەی پێ بدات له‌هه‌موو بارێكه‌وه. دـ گه‌لی كورد له كوردستانی ئێران، له‌دوای ئه‌وه‌ی هه‌ستی به ژێرده‌ستی كرد، خه‌بات و تێكۆشانی بێ ووچانی به‌رامبه‌ر به داگیركه‌ران درێژه پێ داوه.
له شۆڕشی گه‌لانی ئێران دژبه رژیمی پاشایه‌تی له‌ساڵی ١٣٥٧ی كۆچی خۆریدا، تێكڕای خاوه‌ن باوه‌ڕان به ئازادی له‌و شۆڕشه‌دا به‌شدار بوون و گه‌لی كوردیش ده‌ورێكی كاریگه‌ر و سه‌ره‌كیی هه‌بوو له سه‌ركه‌وتنی ئه‌و شۆڕشه‌دا و له راماڵینی پێگه‌ی ده‌سه‌ڵاتی په‌هله‌وی له كوردستاندا. ئه‌و خه‌بات و راپه‌ڕینه یه‌كگرتووه‌ی خه‌ڵكی ئێران به كورد و فارس و تورك و عه‌ره‌ب و بلوچ و باقی قه‌وم و دین و مه‌زهه‌ب و بیروبۆچوونه‌كان به‌و ئامانجه بوو كه ئیتر به یه‌كجاری كۆتایی به سته‌م و بێ عه‌داڵه‌تی دێ و هه‌موو نه‌ته‌وه‌كان له ئێراندا به مافه ره‌واكانیان ده‌گه‌ن.
پ ـ به‌رهه‌می راپه‌ڕینی ١٣٥٧ی گه‌لانی ئێران له‌لایه‌ن خومه‌ینی و په‌یره‌وانیه‌وه و به‌هێنانه مه‌یدانی ده‌سه‌ڵاتێكی تاكڕه‌وانه و غه‌یره دیموكراتیك و ناره‌وا، له‌ژێر ناوی ئیسلام دا بەفیڕۆ درا. خه‌ڵكی ئێران به تێكڕا و خه‌ڵكی كوردستان به‌تایبه‌ت بۆ ئه‌وه‌ی به‌ری ره‌نج و خوێنی شه‌هیدان له فه‌وتان و له ناوچوون رزگار بكه‌ن كه‌وتنه‌خۆ، هه‌ر به‌و مه‌به‌سته‌ش له سه‌رانسه‌ری ئێران و كوردستان له ساڵی ١٣٥٨ی كۆچی خۆری به‌دواوه، جه‌ماوه‌ر به رێپێوان و ناڕه‌زایه‌تی، بێزارییان له ده‌سه‌ڵاتی نوێ ئاشكرا كرد. به‌ڵام به‌داخه‌وه ده‌سه‌ڵاتدارانی نوێ، له‌جیات وه‌ڵامی به‌ڵێ بۆ داوای جه‌ماوه‌ری راپه‌ڕیو و بێزار له‌سته‌م، به به‌كارهێنانی هێزی سه‌ركوت، بێ به‌زه‌ییانه كه‌وتنه گیان خه‌ڵك و میتینگ و ناڕه‌زایه‌تی و كۆبوونه‌وه‌ی جه‌ماوه‌رییان دایه به‌ر په‌لامار و هه‌زاران كه‌سیان راپێچی زیندان و چاڵه ڕه‌شه‌كان كرد و ده‌یان رۆڵه‌ی تێكۆشه‌ریان له‌ژێر شكه‌نجه‌و پەتی سێدارە شەهید کران . گه‌لی چه‌وساوه‌ی كورد له كوردستانی ئێران ئومێدواربوو به رووخانی رژیمی په‌هله‌وی، كۆتایی به ره‌نج و مه‌ینه‌تی ده‌یان ساڵه‌ی بێ، به‌ڵام زۆری پێ نه‌چوو، رووبه‌ڕووی سته‌مێكی تاقه‌ت پڕوكێنتر و دڕندانه‌تر بوه‌وه. سه‌ره‌ڕای سته‌م و بێ عەدالەتی و رەفتاری بێ به‌زه‌ییانه‌ی دەسەڵات، گه‌لی كورد به‌رده‌وام داوای ئاشتی و لێك تێگه‌یشتنی كردوه. هه‌ر به‌و مه‌به‌سته‌ش چه‌ندین ده‌سته‌ی نوێنه‌رایه‌تی بۆ ووت ووێژ له‌گه‌ڵ ده‌سه‌ڵاتدارانی رژیم دیاری كرد. هه‌یئه‌ته‌كانی نوێنه‌رایه‌تی كورد زۆربه جیددی هه‌وڵیان دا كه ده‌سه‌ڵاتدارانی ئێران رازی بكه‌ن مافه ره‌واكانی كورد بسه‌لمێنن. به‌ڵام ئاخونده‌كان له وه‌ڵامی داوا ره‌واكانی خه‌ڵكی كوردستان دا ده‌ستیان دایه هه‌ڕه‌شه و چاو سوور كردنه‌وه و هه‌ڵوێستی غه‌یره دیموكراتی و هێرشی نیزامی، بوونه هۆی سه‌رهه‌ڵدانی جه‌نگێكی خوێناوی داسەپاو و ناچار كردنی گه‌لی كوردستان به دیفاع له خۆی و نیشتمانی. به فه‌رمانی جیهاد جه‌نگی ناڕه‌وای خومه‌ینی له دژی خه‌ڵكی كورد ده‌ستی پێ كرد و پاسدار و باقی هێزه سه‌ركوتگه‌ره‌كان و خه‌ڵخاڵی ی جه‌للاد و به‌ناو قازی شه‌رع ره‌وانه‌ی كوردستان كران، كه چۆنی پێی خۆش بێ و چه‌نده حه‌زی لێ بێ دڕندانه لاو و پیری كوردستان بنێرێته مه‌یدانه‌كانی گولله‌باران و پەت و سێدارە و مه‌رگ. خه‌ڵخاڵی له‌ماوی چه‌ند رۆژدا، ده‌یان لاو و پیری كوردی شه‌هید کرد و به‌و جینایه‌ته‌ی لاپه‌ڕه‌یێكی ره‌ش و قێزه‌ونی بۆ ده‌سه‌ڵاتداریی ئاخونده‌كان تۆمار كرد، كه تا ژیان ده‌مێنێ، له‌بیر كورد و ئازادیخوازان ویژدانە زیندوەکانی دنیا ناچێته‌وه. هێرشی پاسداره به‌كرێگیراوه‌كان بۆ سه‌ر كوردستان و سوتاندن و وێران كردنی چه‌ندین شارو دێی كوردستان و هەڕه‌شه و كوشتن و زیندانی كردنی لاوه‌كان و كه‌سایه‌تیه ئازادیخوازه‌كان، جه‌ماوه‌ری كوردستانی ناچار كرد بۆ دیفاع له‌خۆیان و پارێزگاری له نیشتمانیان، ده‌ست بده‌نه خه‌باتی چەکداری و نارەزایەتی و به‌ربه‌ره‌كانێ له‌به‌رانبه‌ر رژیمی ده‌سه‌ڵاتداری دژ به ماف و ئازادیە مرۆییەکانی ویلایه‌تی فه‌قیه. ئەو خەبات و نارەزایەتی و تێکۆشانەی جەماوەری کوردستان و هێزە خەباتکار و ئازادیخوازەکان لە پێناو گەیشتن بە ماف و ئازادیەکان له‌م ساڵانه‌ی دواییدا گه‌لێك به‌رچاوتر و په‌ره‌گرتووترە له ساڵانی رابردوو.
ئامانج و مێژووی سازمان
الف ـ له‌دوای هێرشی پاسدار و ئه‌رته‌شی به‌كرێگیراو بۆسه‌ر كوردستان و كوشت و بڕی خه‌ڵكی كورد به تاوانی دژی ئینقلاب و دژی ئیسلام، بڕیاری جه‌ماوه‌ری كوردستان بۆ دیفاع و تێكۆشان و بۆ هاتنه دیی ئامانجه ره‌واكان و ئازادی نەتەوە و نیشتمان، ژماره‌یێك له مامۆستایانی ئایینی و كه‌سایه‌تیه تێكۆشه‌ره‌كانی كوردستان به رێبه‌رایه‌تی مامۆستا سه‌یید جه‌لال الدین حوسێنی، كه پێشتر له‌ژێر ناوی ده‌فته‌ری مامۆستا شێخ عزالدین دا چالاكیی سیاسی نیزامیان ئه‌نجام ده‌دا، بیریان له پێك هێنانی سازمانێكی سیاسیی نه‌ته‌وه‌یی و ئیسلامی كرده‌وه كه به بۆچوونێكی جیاواز له رێبازی هێزو لایه‌نه‌كانی دیكه‌ی گۆڕه‌پانی خه‌بات بێته مه‌یدان و په‌رچه‌مدار و پێشڕه‌وی ئه‌و جه‌ماوه‌ره بێ كه خاوه‌نی بیرێكی نه‌ته‌وه‌یی و ئیسلامین، هه‌ربۆیه له ٥ی خه‌رمانانی ساڵی ١٣٥٩ی كۆچی خۆری به‌رانبه‌ر به ٢٧ ئه‌گۆستی ١٩٨٠ی زایینی، پێكهاتنی سازمانی خه‌باتی نه‌ته‌وایه‌تی و ئیسلامیی كوردستانی ئێران (خه‌بات)یان راگه‌یاند.
ب ـ به راگه‌یاندنی سازمانی خه‌بات، خاوه‌ن بیرانی ئه‌و رێبازه‌و به‌شێكی به‌رچاو له جه‌ماوه‌ری كوردستان دڵخۆش و هیواداربوون بە داهاتوێكی گەش. خه‌ڵك پێشوازی گه‌رمی له سازمانی خه‌بات كرد، له چه‌ندین شار و ناوچه له باكوور تا باشووری كوردستانی ئێران بنكه و رێكخراوه‌كانی سازمان داندران و كادر و پێشمه‌رگه‌كانی سه‌ره‌ڕای كه‌ند و كۆسپی زۆر هه‌ڵسووڕانی سیاسی نیزامیان له به‌رانبه‌ر هێزه به‌كرێگیراوه‌كانی رژیمی ئاخوندیدا ده‌ست پێ كرد. به‌ڵام به‌داخه‌وه به هۆی كۆسپ و ته‌گه‌ره‌ی جیاجیا كه له‌لایه‌ن هێزو لایه‌نه‌كانی دیكه، خرانه سه‌ر رێگه‌ی كار و چالاكی كادر و پێشمه‌رگه‌كان، سازمانی خه‌بات نه‌یتوانی وه‌ك پێویست ئه‌رك و كاره ته‌بلیغی و ته‌شكیلاتیه‌كانی ئه‌نجام بدا. هه‌ر بۆیه ناچار بوو بۆ په‌ره پێ دانی سیاسه‌ت و هه‌ڵوێستی سه‌ربه‌خۆ و بێ لایه‌نانه‌ی خۆی له هێندێك ناوچه‌ی كوردستان به نهێنی هه‌ڵسووڕێ.
پ ـ سه‌ره‌ڕای بوونی ئه‌و گشته كۆسپ و ته‌گه‌رانه به‌خۆشیه‌وه سازمانی خه‌بات توانی به‌ره‌و پێش بچێ و سه‌ربه‌خۆیی سیاسی و ته‌شكیلاتیی خۆی بپارێزی و له‌ماوه‌ی زیاتر لە چوار دەیە مه‌وجوودیه‌تی له مه‌یدانی خه‌باتدا، ئه‌ركه نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌ییه‌كانی به‌ڕاستی و پاكی به‌جێ بێنێ. سازمانی خه‌بات واقعییه‌ت و ماهییه‌تی رژیمی ناسیوه و هه‌ربۆیه درووشمی رووخانی رژیم یه‌كێك له درووشمه سه‌ره‌كی و نه‌گۆڕه‌كانیه‌تی.
ت . سازمانی خه‌باتی كوردستانی ئێران له ره‌وتی به‌ره‌وپێش چوون و هه‌ڵدانی خوێیدا و له‌ئاكامی هه‌ڵسه‌نگاندن و وردبونه‌وه له هه‌ل و مه‌رجی سه‌رده‌م و په‌ره‌سه‌ندنی هه‌ستی نه‌ته‌وه‌یی و نیشتمانی له ناو جه‌ماوه‌ری كوردستان دا، ئاڵ و گۆڕێكی بنه‌ڕه‌تی له به‌رنامه‌ی كاری سیاسی و ستراتیژی خۆیدا بە پێویست زانیوە. ئالوگۆڕی بنه‌ره‌تی له هه‌ڵوێستی سیاسی بۆ زیاتر به‌ره‌و پێش بردنی ئامانجه نه‌ته‌وه‌یی و نیشتمانی كوردو گه‌شه‌ی زیاتر له ناوه‌وه و له ده‌ره‌وه‌ی بزاڤی رزگاریخوازی كورد و كوردستاندا، گۆرانێكی پێویست و ژیرانەی لە رەوتی گەشە و بەرەو پێش چونی خۆیدا پێك هێناو له هه‌نگاوێكی گرینگدا و به به‌راوردو لێكدانه‌وه‌ی راستیی رێبه‌ری سازمان و به راوێژكردن له‌گه‌ڵ دلسۆزانی سازمانی خه‌بات به‌وه‌ی كه گۆرانێكی گرینگ و به كه‌ڵك له ئامانج و خه‌تی سیاسی پێك بێنێ، وای كرد كه له كۆنگره‌ی سێهه‌مدا، به بڕیارێكی ژیرانه، ستراتیژێكی نه‌ته‌وه‌یی په‌یڕه‌و بكات و بایه‌خ و پێویستی خه‌باتی نه‌ته‌وه‌یی و نیشتمانی بۆ رزگاری نه‌ته‌وه و نیشتمان، وه‌ك ئه‌ركێكی سه‌ره‌كی ده‌ست نیشان كرد و له‌كۆنگره‌ی چواره‌می دا له سه‌ر ئه‌م ستراتیژی و سیاسه‌ته پێداگری كرده‌وه و له كۆنگره‌ی پێنجه‌میش دا ئه‌و رێڕه‌وه وه‌ك خه‌تێكی گشتی و كاریگه‌ر و گرینگ ده‌ست نیشان كرایه‌وه.
ج ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران له كۆنگره‌ی شەشەمدا، مه‌سه‌له چاره‌نووس سازه‌كان و هه‌ل و مه‌رجی خه‌باتی ئازادیخوازی گه‌لی كورد و باقی گه‌لانی ئێران، به پێی وه‌زعی سیاسی ئێران و وه‌زعی سیاسی جیهان و بوونی وه‌ڵاتانی رۆژئاوا له نزیك سنووره‌كانی ئێران و گه‌ڵاڵه ئه‌تۆمیه مه‌ترسیداره‌كانی رژیمی ئاخوندی كه له‌وانه‌یه ببێته هۆی گه‌مارۆی زیاتری ئابووری یان روودانی جه‌نگێكی نوێ له دژی ئه‌و رژیمه‌ی هێناوه‌ته به‌رلێكۆڵینه‌وه. كۆنگره‌ی شەشە‌می سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران، به هه‌ست كردن به ئاڵ و گۆڕه سیاسیه‌كان و لێكدانه‌وه‌ی دروست و به چاوخشاندن به كار و چالاكیه‌كانی سازمان له ساڵانی رابردوودا، بڕیاری به جێ و شیاو له سه‌ر ئاڵ و گۆڕی بنه‌ڕه‌تی له به‌رنامه و په‌یره‌وی ناوخۆیی سازمان په‌سه‌ند ده‌كا.
ئامانجه گشتیه‌كان:
الف ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران تێ ده‌كۆشێ بۆ دامه‌زراندنی حكوومه‌تێكی هه‌ڵبژێردراو و دیموكراتیك و پارلمانی له كوردستاندا، كه مافی هه‌موو نه‌ته‌وه‌و ئایین و مه‌زهه‌ب و ره‌گه‌زه‌كان بپارێزێ. ب ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران ده‌سته‌به‌ركرانی مافی دیاری كردنی چاره‌نووسی پێ په‌سه‌نده، بۆ ئێستا ده‌سته‌به‌ركرانی خودموختاری له‌چوارچێوه‌ی ئێرانێكی دیموكراتیك و پارڵمانی به ره‌وا ده‌زانێ و هه‌وڵی بۆ ده‌دا.
ب ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران، باوه‌ڕی وایه كه یاسای بەڕێوەبەریی وڵات بە جۆرێک رێک بخرێ کە مافی تێکڕای ئەدیان و بیر و بۆچوونە کان له كوردستان بە بێ جیاوازی له به‌رچاو بگیرێ، لە سایەی باوەڕ بوون بە ئەسڵ و بنه‌ماكانی دیموكراسی هەموو نەتەوە و چینو توێژەکانی دانیشتوی کوردستان وەک یەک ماف و ئازادیەکانیان پاریزراو‌بێ. د ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران هاوكاری و ته‌بایی له‌نێوان هێزه كوردستانیه‌كان وه‌ك ئه‌ركێكی سه‌ره‌كیی خه‌بات كردن ده‌زانێ، هه‌روه‌ها ئاماده‌یه بۆ پێك هێنانی هه‌رشێوه به‌ره‌و هاوكاری و ته‌بایێك كه ده‌بێته هۆی رووخانی رژیمی ئاخوندی و ده‌سته‌به‌ركرانی ماف و ئازادی دانیشتوانی كوردستان.
پ ـ سازمانی خه‌باتی كوردستانی ئێران هاوكاری و نزیك بوونه‌وه له هێزه سه‌رانسه‌ریه شۆڕشگێڕه ئێرانیه‌كانی پێ كارێكی په‌سه‌ند و به‌كه‌ڵكه، بۆ ئه‌وه‌ی له‌دوای رووخانی رژیمی ده‌سه‌ڵاتداری ئاخوندی به هاوكاریی هه‌مه لایه‌نه له‌ئێرانێكی ئازاد، دامه‌زراویی و پێشكه‌وتن و زانست و سه‌نعه‌ت له‌ژێر ده‌سه‌ڵاتی حكوومه‌تێكی دیموكراتیكدا جێ گیربێ و ئه‌و نزیكی و ته‌باییه‌ش ببێته زامنێك بۆ كۆتایی هاتنی شه‌ڕ و نابه‌رانبه‌ری و بۆ دابین كردنی ئاسایش و یه‌كسانی و گه‌یشتنی نه‌ته‌وه و ئایین و مه‌زهه‌ب و چینه‌كان به‌مافی ره‌واو شیاوی خۆیان . و ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران پشتیوانی له هه‌وڵ و تێكۆشان و خه‌باتی ئازادیخوازانه‌ی گه‌لانی دیكه‌ی ئێران ده‌كا بۆ گه‌یشتن به‌مافه‌كانیان له چوارچێوه‌ی ئێرانێكی ئازاد و دیموكراتیك دا به بێ ده‌ستێوه‌ردانی ده‌ره‌كی .
ت ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران پشتیوانی جیهانی و ناوه‌نده‌كانی مافی مرۆڤـ و رێكخراوه به‌شه‌ردۆسته‌كان له ماف و ئازادیه‌كان بۆ خه‌ڵكی كوردستان به‌كارێكی شیاو و پێویست ده‌زانێ و له‌و پێوه‌ندیه‌شدا ئاماده‌یه هاوكاری پێویست له‌گه‌ڵ تێكڕای رێكخراو و ناوه‌نده جیهانیه‌كان بكا.
ج ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران ره‌گه‌زپه‌رستی و جیاوازیی ره‌گه‌زایه‌تی و ئایینی و مه‌زهه‌بی، مه‌حكووم ده‌كا و به دوور له بنەماکانی مافی مرۆڤی دەزانێ.
چ ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران پێی وایه مندالان نه‌وه‌ی داهاتووی گه‌ل و ونیشتمانن، هه‌ر بۆیه بۆ پرشنگدار كردنی داهاتووی كۆمه‌ڵگا پێویسته گرینگی به منداڵ له باری په‌روه‌رده و بارهێنانه‌وه بدرێ و هه‌موو پێداویستیه‌كانی بۆ دابین بكرێ و نابێ رێگه بدرێ كه منداڵ ببێته ئامرازێك بۆ دابین كردنی بژێوی ژیان له خانه‌واده‌دا و دهبێ به دوور بگیردرێن له كاری قورس، كه له توانایدا نه‌بێ و رێگه نه‌درێ له ژێر هیچ ناوێكدا له‌گه‌ڵ منداڵ توندوتیژی به‌كار بهێندرێ.
ح ـ ئافرەتان لە ئێران و کوردستان بەبەردەوامی مافیان بە هۆی هێندێک کلتورو داب و نەریتی دواکەوتووی ناو کۆمەڵگا به به‌رده‌وامی پێشێل دەکرێ و ده‌چه‌وسێنه‌وه، بۆیه سازمانی خه‌بات و حكومه‌تی كوردستان یه‌كێك له ئه‌ركه گرینگه‌كانیان، هاوكاری و پشتیوانیی ئافره‌تانه بۆ رزگاربوونیان له‌دست سته‌م و چه‌وسانه‌وه‌و دهبێ ئافره‌تان به‌گه‌رمی له هه‌وڵی گه‌یشتنیان به ئازادی و مافی به‌رانبه‌ر له‌گه‌ڵ پیاودابن و زانست و خوێندن بكه‌نه به‌ردی بناغه‌ی كار و ژیانیان تا بتوانن بە لوتکەی رزگاری و بەرابەری بگەن.
خ ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران پێی وایه لاوان بزوێنه‌ری جوڵه و پێشكه‌وتنی كۆمه‌ڵگان، هه‌ر بۆیه دهبێ یه‌كێك له ئه‌ركه‌كانی سازمانی خه‌بات و حكومه‌تی كوردستان گرینگی دان به‌و توێژه بێت كه له لایەن رێژیمه داگیركه‌ره‌كانی زاڵ بە سەر چارەنووسی کورد و كوردستاندا به‌رده‌وام مافیان پێشێل كراوه.
د ـ سازمانی خه‌بات پاراستنی ژینگه به پێویست ده‌زانێ و له‌و باوه‌ڕه‌دایه حكومه‌تی داهاتووی كوردستان دەبێ په‌ره به پاراستنی ژینگه بدا و وەک پیویستێکی ژیان بۆ کۆمەڵگاێکی تەندروست بینرخێنێ.
ر ـ سازمانی خه‌بات باوه‌ڕی به ئازادی چاپه‌مه‌نی و ڕاگه‌یاندن و بڵاو كردنه‌وه هه‌یه و پشتیوانی سه‌ندیكا و دامه‌زراوه مه‌ده‌نیه‌كان ده‌كا له چوارچێوه‌ی قانوونه‌كانی ئازادی چاپه‌مه‌نی و راده‌ر بڕین و پێی وایه نابێ هیچ كه‌س له سه‌ر ره‌خنه و گازه‌نده لێكۆڵینه‌وه‌ی له گه‌ڵ بكرێ، مه‌گه‌ر حورمه‌تی كه‌سه‌كان یان ناوەند و لایەنەکان بشكێنێ.
ز ـ گه‌لی كورد گه‌لێكی ئاشتیخوازه‌و سازمانی خه‌بات باوه‌ڕی وایه ئازادی و مافه نه‌ته‌وه‌ییه‌كانی كورد به‌بێ هه‌ر جۆرە توندوتیژیێك و له‌ڕێگه‌ی وتووێژو دانیشتنه‌وه چاره‌سه‌ر بكرێ، به‌ڵام رژیمی ویلایه‌تی فه‌قیه له به‌رانبه‌ر داوا ره‌واكانی گه‌لی كورددا، رێگه‌ی شه‌ڕ و سه‌ركوتی گرته‌به‌ر و گه‌لی كوردی ناچار كردووه بۆ دیفاع له‌خۆی ده‌ست بداته خه‌بات و به‌ربه‌ره‌كانێ، هه‌ربۆیه سازمانی خه‌بات باوه‌ڕی وایه ده‌سه‌ڵاتی ویلایه‌تی فه‌قیه، ده‌سه‌ڵاتێكی نامه‌شروعه‌و سه‌ركوت و چه‌وساندنه‌وه‌ی كردۆته به‌ردی بناغه‌ی كاره‌كانی و پێی وایه وتووێژ له‌گه‌ڵ ده‌سه‌ڵاتی ئاخوندی جگه له زیان بۆ جووڵانه‌وه‌ی ئازادیخوازیی گه‌لی كورد كه‌ڵكی نیه و وتووێژ له‌گه‌ڵ ئه‌و رژیمه ڕه‌د ده‌كاته‌وه. هه‌روه‌ها له‌گه‌ڵ خه‌باتی سیاسی، مه‌ده‌نی و ته‌شكیلاتی، خه‌باتی چه‌كداری به پاڵپشتی جوڵانه‌وه‌ی گه‌له‌كه‌مان ده‌زانی.
ژ ـ سنوورو ناوچه‌كانی كوردستان به‌پێی به‌ڵگه مێژووییه‌كان دهبێ دیاری بكرێ و هه‌ر شار و ناوچه‌یێك پرس و كێشه‌ی خاوه‌نداری له‌سه‌ره، دهبێ به ڕاپرسی گشتی له جه‌ماوه‌ری ئه‌و شار و ناوچه‌یه چاره‌نووسی دیاری بكرێ كه سه‌ر به كوردستانه یان.
س. به‌ڕێوه‌بردن و شێوه‌ی كاروباری ده‌وڵه‌ت: الف ـ كاروباری پێوه‌ند به‌سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌و ئه‌رته‌ش و هێزی پارێزگاری له سنووره‌كان و سیستمی پووڵی و دامه‌زراندنی گه‌ڵاڵه‌و پڕۆژه‌ی درێژماوه به‌ده‌ست ده‌سه‌ڵاتی ناوه‌ندیه. له هه‌ركام له‌و گه‌ڵاڵه‌و پڕۆژانه‌دا كه راسته‌وخۆ پێوه‌ندیی به گه‌لی كورده‌وه بێ، دهبێ رازی بوونی پارله‌مانی كوردستان وه‌رگیرێ، یان له راپرسیی گشتیدا جه‌ماوه‌ر ده‌نگ به بوون یان نه‌بوونی بدا.
ش ـ كاروباری به‌رێوه‌بردنی كوردستان، وه‌ك قانوون دانان و دادوه‌ری و شێوه‌ی خوێندن و بارهێنان و كاروباری فه‌رهه‌نگی و پاراستنی شوێنه‌واره مێژووییه‌كان له ئه‌ستۆی حكوومه‌تی كوردستانه. ج ـ ئه‌منیه‌ت و ئاسایشی كوردستان له‌ئه‌ستۆی پۆلیس و پێشمه‌رگه‌ی كوردستانه‌و پاراستنی سنووره گشتیه‌كان به‌هێزی سه‌ربازیه‌و له‌ژێر ده‌ستی ده‌سه‌ڵاتی ناوه‌نددا دهبێ.
ع ـ هاتن و راگواستنی هێزه سه‌ربازیه‌كانی حكوومه‌تی ناوه‌ندی (مه‌ركه‌زی) له كوردستاندا، دهبێ به ئاگاداری و له‌ژێر چاودێریی حكومه‌تی كوردستان و به‌ره‌زامه‌ندیی پارله‌مانی كوردستان بێ. ه ـ پارله‌مانی كوردستان كه له‌لایه‌ن خه‌ڵكه‌وه هه‌ڵده‌بژێردرێ و نوێنه‌ری هه‌موو چین و باوه‌ڕه‌كانی تێدایه و به‌رزترین ئۆرگانی قانوون دانانی كوردستانه‌و به‌رپرسه له دیاری كردنی حكومه‌ت و چاوه‌دێری و لێپرسینه‌وه‌ی. ده‌وڵه‌تی ناوه‌ندیی بۆی نیه ده‌ست له‌كاروباری ناوخۆی كوردستان وه‌ربدا، چ له دیاریكردنی به‌رپرس و به‌ڕێوه‌به‌ردا و چ له‌پێوه‌ند به ئیداره كردندا، دهبێ حكوومه‌تی ناوه‌ندیی رێز بۆ بڕیاری جه‌ماوه‌ر و پارلمانی كوردستان دابنێ.
غ ـ ئه‌وانه‌ی ته‌مه‌نیان گه‌یشتۆته ١٨ ساڵ مافی ده‌نگدانیان هه‌یه‌و له ٢٥ساڵیه‌وه مافی خۆپاڵاوتنیان بۆ وه‌رگرتنی به‌رپرسایه‌تی و چوون بۆ پارله‌مان هه‌یه‌و دهبێ كه‌سانی پاڵێوراو، شاره‌زا، خوێنده‌وار، درووستكار و خزمه‌تكاری گه‌ل بن. ز ـ كه‌مایه‌سیه نه‌ته‌وه‌ییه‌كان له چوارچێوه‌ی كوردستاندا مافی به‌شدارییان له به‌ڕێوه‌بردنی وه‌ڵات و بوونی ئه‌ندام له پارلمانی كوردستاندا هه‌یه‌و دهبێ حكوومه‌تی كوردستان به چاوی رێز له كه‌مایه‌سیه نه‌ته‌وه‌یی و مه‌زهه‌بیه‌كان بڕوانێ و مافه‌كانیان به ره‌سمی بناسێ.
ف ـ ژن و پیاو له یاسای هه‌ڵبژاردن و خۆپاڵاوتن بۆ پارله‌مان و به‌رێوه‌به‌ری حكومه‌ت یه‌كسانن و جیاوازییان نیه.
ق ـ زمانی ره‌سمیی حكوومه‌تی كوردستان له هه‌موو ئیداره‌و ئۆرگانه‌كانی ده‌وڵه‌تیدا، كوردییه. زمانی فارسی، عه‌ره‌بی و ئینگلیزی له مه‌دره‌سه‌و ناوه‌نده‌كانی خوێندندا بخوێندرێ و گرینگی به زمانی كه‌مه نه‌ته‌وه‌كان بدرێ. ی ـ دانیشتوانی كوردستان له دیاریكردنی شوێنی ژیان سه‌ربه‌ستن و له هه‌ڵبژاردنی كار و ئه‌ركی رۆژانه‌یان ئازادن به مه‌رجێك زیان به مه‌سڵه‌حه‌ت و قازانجه نه‌ته‌وه‌ییه‌كان نه‌گه‌یێنێ.
ئامانجه ئابووریه‌كان
الف ـ ئێران له‌باری ئابووریه‌وه، دووره له‌و به‌رنامه ئابووریه‌ی كه له وه‌ڵاتانی گه‌شه‌سه‌ندووی جیهاندا هه‌یه‌و په‌یره‌و ده‌كرێ. وه‌ڵاتی ئێران له‌پێوه‌ند به سامانه سرووشتیه‌كانی وه‌ك نه‌وت ، گاز ،ئاو وکانگا ژێر زەوییەکانی دیکە ده‌وڵه‌مه‌نده، به‌ڵام ئه‌و سامانانه وه‌ك پێویست و به‌شێوه‌ی زانستی كه‌ڵكیان لێ وه‌رنه‌گیراوه و ئه‌وه‌نده‌ی كه‌ڵكیان لێ وه‌رده‌گیرێ،لەلایەن دەسەڵاتدارانی رژیمی ئاخوندییەوە، له دزی و كڕینی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی و به‌رهه‌م هێنانی بۆمبی ئه‌تۆمی و قه‌ده‌غه كراو و بۆ پشتیوانی لە ترۆریزم و ئاژاوه‌گێڕی له وه‌ڵاتانی دیكه، به فیڕۆ ده‌چێ. ده‌وڵه‌تی هه‌ڵبژێردراو له ئێران دهبێ داهاتی نه‌وت و گازو باقی سه‌رچاوه سرووشتیه‌كان بۆ خزمه‌تی جه‌ماوه‌ر به‌كار بێنێ و دامه‌زراوه‌و كارخانه‌ی جۆراوجۆری پیشه‌سازی له سه‌رانسه‌ری ئێراندا و به‌بێ جیاوازی دامه‌زرێنێ.
ب ـ زه‌وی و پانتاییه‌كان به جووتیاران ده‌درێ و ده‌وڵه‌ت له‌سه‌ریه‌تی یارمه‌تی و هاوكاریی جووتیاران بكا. سه‌رچاوه سرووشتیه‌كانی وه‌ك: ئاو، له‌وه‌ڕگه، لێڕه‌وار، هه‌وارگه‌كان، سامانی گشتین و دهبێ سوودیان بۆ تێكڕای جه‌ماوه‌ر بێ و هیچ ده‌سته‌و لایه‌نێك مافی نیه به‌بیانووی خاوه‌نداریه‌تی ده‌ستیان به‌سه‌ردا بگرێ.
پ ـ زۆربه‌ی جه‌ماوه‌ری كوردستان له هه‌ژاریدا ده‌ژین، ئه‌ركی حكوومه‌تی كوردستانه كه هه‌وڵ بۆ باش كردنی ژیانی جه‌ماوه‌ری كوردستان بدات. دهبێ حكوومه‌تی ناوه‌ندیش له‌و پێوه‌ندیه‌دا بودجه‌و پووڵی پێویست بۆ قه‌ره‌بوو كردنه‌وه‌ی زه‌ره‌رو زیانه‌كان و لاچوونی هه‌ژاری و برسیه‌تی له كوردستان ته‌رخان بكا. هه‌روه‌ها حكوومه‌تی كوردستان دهبێ هاوكاریی سه‌رمایه‌داران بكات تا بتوانن به‌ئاسانی دامه‌زراوه‌ی ئابووری و پیشه‌سازی له كوردستان دامه‌زرێنن و رێگه خۆش بكات بۆ هاتنی سه‌رمایه‌دارانی خارجی، بۆ ئه‌وه‌ی ئابووریی كوردستان گه‌شه بكا، تا لەم رێگەوە دەرفەت و هەلی کاری زیاتر بۆ دانیشتوانی کوردستان فەراهەم بێت.
ت ـ حكوومه‌تی كوردستان بۆ گه‌شه‌پێدانی كشت و كاڵ پێویسته به هه‌موو شێوه‌یێك یارمه‌تیی جووتیاران بدا و قه‌رزیان بداتێ تا ئامێری كشت وكاڵی پێ دابین بكه‌ن. هه‌روه‌ها حكوومه‌ت دهبێ به‌رهه‌مه‌كانی جووتیاران به‌نرخی باش بكڕێته‌وه‌و ئه‌ندازیار و شاره‌زا و پسپۆڕی كه‌شاوه‌رزی و ئاژه‌ڵداری به‌خۆڕایی بۆ چاوه‌دێری كشت و كاڵ و باغه‌كان و ئاژه‌ڵه‌كان راسپێرێ و دهبێ جوتیاران و باغداران و ئاژه‌ڵداران باربێنێ بۆ ئه‌وه‌ی به‌شێوه زانستیه‌كان كاری كشت وكاڵ و باغه‌وانی و ئاژه‌ڵداری بكه‌ن. ده‌رمان رشتن و كوتان و چاره‌سه‌ر كردنی نه‌خۆشیه‌كانیش له‌ئه‌ستۆی حكوومه‌تی كوردستانه و هه‌روه‌ها له ووشكه‌ساڵیدا هاوكاریی ئاژه‌ڵداران بكرێ و له‌وه‌ڕ بۆ ئاژه‌ڵه‌كان به‌نرخی كه‌م له‌لایه‌ن وه‌زاره‌تی كشت و كاڵه‌وه دابین بكرێ.
ئامانجه فه‌رهه‌نگی وپەروەردەییەکان
الف ـ پێویسته حكوومه‌تی كوردستان بۆ زیندوو راگرتن و نۆژه‌نكردنه‌وه‌ی شوێنه‌واره مێژوویی و فه‌رهه‌نگیه‌كان و به‌رزكردنه‌وه‌ی هوشیاری و زانیاری له‌كوردستان، هه‌نگاوی كاریگه‌ر هه‌ڵگرێ و هاوكاری و یارمه‌تیی پێویست بۆ نووسه‌ران و هونه‌رمه‌ندان ته‌رخان بكرێ و ناوه‌ندی جیاجیایان بۆ دامه‌زرێندرێ و گرینگی بدات به كتێب و نووسراوه‌كان و رۆژنامه‌نووسان و به‌رهه‌مه‌كانیان. دابین كردنی ئازادیی راگه‌یاندن و رۆژنامه‌وانی ئه‌ركێكی گرینگی حكوومه‌تی كوردستانه و دهبێ به‌رهه‌می هونه‌رمه‌ندان به‌هێند بگرێ و هه‌وڵ بدرێ سینه‌ما و شانۆ گه‌شه بستێنێ و یارمه‌تیی به‌رهه‌م هێنه‌رانی سینه‌مایی و ته‌له‌فزیۆنی بدرێ تا سه‌ربه‌ستانه‌و به‌بێ كه‌م و كوڕی ئه‌ركه‌كانیان كه بۆ خزمه‌تی فه‌رهه‌نگی نه‌ته‌وه‌ییه، به‌ره‌وپێش به‌رن.
ب ـ خوێندنی سه‌ره‌تایی ئیجباریه‌و حكومه‌تی كوردستان دهبێ هاوكاریی خوێندكاران بكا تا كۆتایی هاتنی خوێندنی دواناوه‌ندی (ده‌بیرستان)، و قه‌رز بدا به خوێندكارانی زانستگاكان و په‌یمانگاكان و هه‌روه‌ها ئه‌و گه‌وره ساڵانه‌ی ئاره‌زووی خوێندنیان هه‌یه هاوكاری بكرێن.
پ ـ پێویسته دانشگا و ناوه‌نده‌كانی زانستی و خوێندن له‌كوردستان گرینگییان پێ بدرێ و ئوستادانی دانشگا و مامۆستایانی مه‌دره‌سه‌كان، مووچه‌ی شیاو و مانگانه‌ی ته‌واویان بدرێتێ و رێگە نەدرێ لە مەدرەسە و زانستگاکان بێ رێزی بە مامۆستا و قوتابیان بکرێ. هه‌روه‌ها حكومه‌ت هاوكاری خوێندكارانی كورد کە له ده‌ره‌وه‌ی كوردستان دەژین بكا بۆ فێربوونی زمانی كوردی. دانشگا و مه‌دره‌سه‌كان، زانستی سه‌رده‌میانه‌یان تێدا بخوێندرێ و تێكڕای كه‌ل و په‌ل و پێداویستیه‌كانیان بۆ خوێندن، وه‌ك كتێبخانه ، كامپیوتێر ، ژووری تاقیكردنه‌وه ، ژووری میكانیكی و پیشه‌سازی تێدا دامه‌زرێندرێ و حكومه‌تی كوردستان یارمه‌تی خوێنداکاران بدات بۆ خوێندن له ده‌ره‌وه‌ی وه‌ڵات. د ـ پێویسته حكوومه‌تی كوردستان هاوكاریی مامۆستایانی ئایینی ئیسلام وپەیرەوانی هەموو ئایینەکان بکاو ناوەند و دەستگای پیوەندیدار یارمه‌تیی و چاودێری مه‌دره‌سه و ناوه‌نده دینیه‌كان بكا و رێز بۆ ناوه‌نده‌كان و شوێنه پیرۆزه‌كانی ئایین و مه‌زهه‌به جۆراوجۆره‌كان دانێ و حكوومه‌ت چاودێری و هاوكارییان بكا.
كار و باری ته‌ندرووستی و كۆمه‌ڵایه‌تی
الف ـ حكوومه‌تی كوردستان له دامه‌زراندنی نه‌خۆشخانه‌و ده‌رمانگا، له شارو دێهاته‌كانی كوردستان به‌رپرسه و دهبێ تاكه‌كانی كوردستان بیمه‌ی ده‌رمانی بكرێن و تیماركردن و پێڕاگه‌یشتن به نه‌خۆش به نرخێكی زۆر كه‌م بێ و بۆ منداڵان و خانه‌واده‌ی شه‌هیدانی كوردستان و كه‌م ئه‌ندامان به‌خۆڕایی بێ.
ب ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران باوه‌ڕی وایه كه له كۆن تا ئێستا به هۆی باری ناله‌باری ژیان و هه‌روه‌ها شێوه‌ی خراپی بار هاتنی كۆمه‌ڵایه‌تی و داب و نه‌ریته ناله‌باره‌كان، زوڵم و زۆری له راده‌به‌ده‌ر له منداڵان و لاوان كراوه. هه‌ر بۆیه دهبێ بۆ پاراستن و ده‌سته‌به‌ركرانی ماف و ئازادیه‌كان و خۆشگوزه‌رانی منداڵان و لاوان هه‌وڵی كاریگه‌ر و جیددی بدرێ و رێگه نه‌درێ هیچ كه‌س و هیچ ده‌سته‌یێك منداڵان و لاوان بچه‌وسێننه‌وه و به قازانجی خۆیان و به زیانی منداڵان كه‌ڵكیان لێ وه‌رگرن، و پێویسته منداڵان له باری خوێندن و بارهێنانی سه‌رده‌میانه، هه‌لی له باریان بۆ دابین بكرێ و بتوانن وه‌ك نه‌وه‌ی داهاتووی كۆمه‌ڵ خزمه‌تی گه‌وره به گه‌ل و نیشتمان بكه‌ن.
پ ـ سازمانی خه‌بات باوه‌ڕی وایه حكومه‌تی كوردستان بۆ ریشه‌كێش كردنی نه‌خۆشی ئیعتیاد و ئیدز و سه‌رجه‌م دیارده نه‌شیاوه‌كان له كۆمه‌ڵگای كوردستان زۆر به جیددی هه‌وڵ بدات. ح ـ سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران باوەڕی وایە کە لە سیستمی تەندروستی و کۆمەلایەتی حکومەتی کوردستان دا ئافرەتی دووگیان لە سەرەتای دووگیانیەوە تاکاتی منداڵ بوونی دەبێ لە هەموو ناوەندە تەندروستی و دەرمانیەکاندا بەخۆرایی چاودێری بکرێ و دوای بەسەرچوونی دەورەی دووگیانی بۆ ماوەی ٤ مانگ بێ بەرانبەرهاوكاری دارایی بدرێتێ، چ ئەوانەی کاردەکەن و چ ئەوانەی بێ کارن.
ت ـ بۆ بوژاندنه‌وه‌ی بژیوی هه‌ژارانی كوردستان ساڵانه بودجه‌یێك له‌لایه‌ن حكومه‌تی كوردستانه‌وه دیاری بكرێ و به چاودێری به‌شی دارایی پارڵمان به سه‌ریاندا دابه‌ش بكرێ. هه‌روه‌ها هه‌وڵ بدرێ هه‌لی كار بۆ بێكاران و هه‌ژاران بره‌خسێندرێ.
ج ـ جاده و رێگه‌وبان له‌كوردستان خراپه، حكوومه‌تی كوردستان دهبێ بۆ درووست كردنی جاده‌و رێگه‌وبان به‌شێوه‌ی سه‌رده‌میانه هه‌نگاوی پێویست و به په‌له هه‌ڵگرێ و بودجه، بۆ ئه‌و مه‌به‌سته ته‌رخان بكرێ.
چ ـ ناوه‌نده‌كانی وه‌رزش له‌زۆربه‌ی شاره‌كانی كوردستان كه‌من، حكومه‌تی كوردستان دهبێ له داهاتوودا له‌هه‌وڵی په‌ره‌پێدانیان بێ و هاوكاری وه‌رزشكاران بكا و وەرزش وەک وانەێکی فەرمی لە خوێندنگەکاندا بە شێوەی سەردەمیانە بخوێندرێ و ناوەند و وەرزشگاکان وەک پێویست دامەزرێن ولەلایەن شارەزاو پسپۆرانی ئەوبوارەوە بەرێوە بچن.
سیاسه‌تی ده‌ره‌وه
الف ـ حكوومه‌تی ناوه‌ندی له ئێران دهبێ له رێكخراوی نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان سیاسه‌تی دروست و ئوسوولی و بێ لایه‌نانه‌ی هه‌بێ. هه‌وڵ بۆ ئاشتیی جیهانی بدا و سه‌ربه‌ستیی سیاسی و ئابووری و فه‌رهه‌نگی و نیزامی بپارێزێ. په‌یره‌وی سیاسه‌تی رێزگرتنی به‌رانبه‌ر بێ و قازانجه نه‌ته‌وه‌ییه‌كان له‌به‌رچاو بگرێ.
ب ـ حكومه‌تی ناوه‌ندی دهبێ ده‌ست له كاروباری وه‌ڵاتان وه‌رنه‌دات و خۆی له‌كێشه ناوچه‌یی و جیهانیه‌كان دوور راگرێ و په‌نای مرۆڤه سیاسی و لێقه‌وماوه‌كان بدات. پشتگیری خه‌باتی سیاسی و ئازادیخوازی كورد و نه‌ته‌وه‌كانی دیكه بكا. ئه‌گه‌ر حكومه‌تی ناوه‌ندی پێبه‌ند نه‌بوو، نوێنه‌رانی خه‌ڵك كێشه‌كه به گه‌لاڵه‌یێك بداته پارڵه‌مان.
پ ـ حكوومه‌تی كوردستان ماف و ئەرکی خۆیەتی کە یارمه‌تیی خوشك و براكانی كورد له پارچه‌كانی دیكه‌ی كوردستان بدا و په‌نای سیاسییان له ئێران و كوردستان بۆ ده‌سته‌به‌ر كا و به‌پێی توانا و به‌بێ ده‌ست تێوه‌ردان بۆ رزگارییان له‌ده‌ست سته‌م و چه‌وساندنه‌وه هاوكارییان بكا.
ت ـ دیپلۆماته كورده‌كان له سه‌فاره‌ت و ناوه‌نده‌كانی دیپلۆماسیی ئێران له وه‌ڵاتانی جیهان و نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان وه‌ك نوێنه‌ر به‌شدار بن و دهبێ له هه‌ل و مه‌رجی سیاسیه‌تی ده‌ره‌وییشدا حكوومه‌تی كوردستان ئاگادار وخاوەن هەڵوێست و را و بۆچوونی خۆی بێ.
په‌یڕه‌وی ناوخۆ
په‌سه‌ندکراوی کۆنگره‌ی شه‌شه‌م
به‌ندی یه‌كه‌م:
ناو پێناسه‌ی سازمان:
الف ـ ناو: سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران.
ب ـ دانیشتوانی كوردستان به‌و مه‌رجانه‌ی له به‌ندی دووهه‌مدا باسیان ده‌كرێ، ده‌توانن له سازمانی خه‌باتدا ببن به ئه‌ندام.
پ ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران هێزێكی نه‌ته‌وه‌یی و نیشتمانیه و له‌سه‌ر باوه‌ڕ به ئازادی، تێكۆشانی نه‌ته‌وه‌یی خۆی درێژه پێ ده‌دا، بۆ گه‌یشتن به ماف و ئازادی هاونیشتمانانی كوردستان.
ت ـ سازمانی خه‌بات ی كوردستانی ئێران، بۆ رزگاری كورد و ده‌سته‌به‌ركرانی ئازادی و رووخانی رژیمی ویلایه‌تی فه‌قیه و دامه‌زرانی حكومه‌تێكی هه‌ڵبژێردراو و دیموكراتیك له ئێران و ده‌سته‌به‌ركرانی مافه ره‌واكانی هاونیشتمانانی كوردستان تێ ده‌كۆشێ.
به‌ندی دووهه‌م:
مه‌رجی ئه‌ندام بوون:
الف ـ تێكڕای هاونیشتمانیانی كوردستان و هه‌موو كوردێكی دانیشتووی ئێران كه ته‌مه‌نیان له ١٨ ساڵ كه‌متر نه‌بێ، ده‌توانن ببنه ئه‌ندام، به‌و مه‌رجانه‌ی خواره‌وه.
ب ـ باوه‌ڕی به به‌رنامه‌و په‌یره‌وی ناوخۆیی سازمان هه‌بێ.
پ ـ تێكۆشان و چالاكی له یه‌كێك له شانه‌كانی سازمانی خه‌باتدا بوو‌بێ. یان پێوه‌ندی به یه‌كێك له بنكه‌كانی سازمانه‌وه هه‌بێ.
ت ـ مانگانه‌ی ئه‌ندامه‌تی بدا.
جـ ده‌ست و دڵ پاك و شۆڕشگێڕ بێ و پێوه‌ندیی به دژمنانی گه‌لی كورده‌وه نه‌بێ و دژایه‌تیی هیچ ئایین و باوه‌رێک نه‌كا و له پێناو قازانج و بەرژەوەندی نەتەوەیی و ماف و ئازادی كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی كوردستان تێ بكۆشێ.
چ ـ خائین به‌گه‌ل و جاسووس و به‌دناو و ره‌گه‌زپه‌رست ناتوانن ببنه ئه‌ندام له سازمانی خه‌باتدا.
ح ـ ئه‌وانه‌ی شیاوی ئه‌ندامه‌تین كاتێك ده‌توانن به ئه‌ندام وه‌ربگیرێن كه له‌لایه‌ن شانه یان ئه‌ندامێكی له‌مێژینه‌ی سازمانه‌وه بناسێندرێن.
به‌ندی سێهه‌م:
ئه‌ركه‌كانی ئه‌ندام
الف ـ به‌پێی په‌یره‌وی سازمان كاربكا و تێبكۆشێ.
ب ـ نهێنی پارێز بێ له هه‌ر هه‌ل و مه‌رجێكدا.
پ ـ سیاسه‌تی سازمان په‌ره پێ بدا و بیباته ناو كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی كوردستان و ئێران و جیهان.
ت ـ هه‌وڵ بدا پله‌ی زانیاری خۆی وهەڤاڵ و هاوباوەرانی به‌ره‌وسه‌ر به‌رێ و بۆ بردنه‌سه‌ری رادەی هوشیاری سیاسی هاونیشتمانانی تێبكۆشێ.
ج ـ راپۆرتی مانگانه‌ی خۆی بداته‌وه به ئۆرگانی سه‌ره‌وه‌تر.
چ ـ هه‌ر جۆرە ناوچه‌گه‌رایی و فراكسیون و ده‌سته‌به‌ندی له ریزه‌كانی سازمان دا به خه‌یانه‌ت به گه‌لی كورد و سازمانی خه‌بات بزانێ.
ح ـ هه‌وڵ بدا دۆست و كه‌سانی چالاك بهێنێته ریزه‌كانی سازمانی خه‌باته‌وه و به سیاسیه‌ت و به‌رنامه‌كانی سازمان ئاشنایان بكا.
به‌ندی چواره‌م:
مافه‌كانی ئه‌ندام
الف ـ هه‌ر ئه‌ندامێك مافی پرسیار و نه‌زه‌ردان و ره‌خنه‌گرتنی له‌به‌رانبه‌ر هه‌موو به‌رپرس و ئۆرگانێكدا هه‌یه، له رووبه‌ڕوو حزووری.
ب ـ هه‌موو ئه‌ندامێك دوای یەک ساڵ ئەندامەتی لە سازمان دا ده‌توانێ خۆی بپاڵێوێ له هه‌ڵبژاردنه‌كاندا و له ده‌نگدانیشدا به‌شدار بێ، بەڵام هه‌ر ئه‌ندامێك کە کەمتر له سێ ساڵ بێ پسانەوە خزمه‌تی له ریزه‌كانی سازماندا نەبووبێ ناتوانێ لە کۆنگرە دا خۆی بۆ ئه‌ندامێتی كۆمیته‌ی ناوه‌ندی بپاڵێوێ.
پ ـ دهبێ بۆ لێپرسینه‌وه له سه‌رپێچیی هه‌ر ئه‌ندامێك دوای كۆبوونه‌وه‌ی ئۆرگانی پیوەندی دار بانگ بكرێ و قسه‌ی له‌گه‌ڵ بكرێ وێرای گوێگرتن لەداواکانی ئەنجامەکەی بە ئۆرگانی باڵاتر راگه‌یێندرێ.
ت ـ ئەندامی چالاک و دڵسۆز و خاوەن ئەزموون دەبێ رێز لە کەسایەتی و کارو چالاکی و ماندووبوونەکانی بگیردرێ و لە بەڕیوەبردنی کاروبارو بریارداندا راوێژی پێ بکرێ و را و بۆ چوونەکانی لەبەر چاو و بە هێند بگیردرێن.
به‌ندی پێنجه‌م:
سزادانی ئه‌ندام له بێ نه‌زمیدا:
الف ـ سه‌ركۆنه كردن و لێپرسینه‌وه له هه‌ڵه‌كان.
ب ـ وه‌رگرتنه‌وه‌ی به‌رپرسایه‌تی.
پ ـ هه‌ڵ په‌ساردن و دوورخستنه‌وه بۆماوه‌ێک کە لە ٣ مانگ کەمتر نەبێ.
ت ـ ئه‌گه‌ر ئه‌و خاڵانه‌ی سه‌ره‌وه كاریگه‌ر نه‌بوو، ده‌ركردنی له سازمان.
به‌ندی شه‌شه‌م:
قه‌واره‌ی سازمان:
الف ـ ئۆرگانه‌كان به‌پێی هه‌ڵبژاردن دهبێ له‌خواره‌وه بۆ سه‌ره‌وه، كه مایه‌تی په‌یره‌وی زۆرینه ده‌كات.
ب ـ بۆ هه‌موو ئه‌ندامێك نه‌زم و نیزام وه‌ك یه‌كه‌و هه‌موویان دهبێ دسیپلین و رێ و شوێنه‌كانی ته‌شكیلاتی بپارێزن.
پ ـ بڕیاره‌كانی سازمان به‌ده‌نگی زۆرینه دەبێ و هیچ ئه‌ندامێك به‌ته‌نیا له‌سه‌ر مه‌سه‌له چاره‌نووس ساز و گرینگه‌كان بڕیار نه‌دات.
ت ـ دامەزراندنی ئۆرگان و ناوەندەکانی سازمان دەبێ بە بڕیاڕ و نەزەری زۆرینەی ئەندامانی سەرکردایەتی سازمان بێ.
به‌ندی حه‌وته‌م سه‌رکردایه‌تی سازمانی خه‌بات:
سه‌رکردایه‌تی سازمانی خه‌بات پێک دێت له ١١ که‌س که له ٧ ئه‌ندامی کومیته‌ی ناوه‌ندی و دوو جێگر و دوو ڕاوێژکار پێک دێ و به‌رزترین ده‌سته‌ی ڕاپه‌ڕاندنه، له‌ماوه‌ی نێوان دوو گۆنگره‌دا سه‌رکردایه‌تی سازمان ده‌کات له‌ڕووی به‌ڕێوبه‌ری، سیاسی و فیکریه‌وه. لانیكه‌م مانگێ جارێك كۆبوونه‌وه پێك دێنێ و هه‌روه‌ها شه‌ش مانگ و لانی زۆری ساڵێك پلۆنیۆم ده‌گرێ. بڕیاردان به‌زۆرینه‌ی ده‌نگ دهبێ و كۆبوونەوەی كۆمیتەی ناوەندی به بەشداری دوو له‌سه‌ر سێی ئه‌ندامانی کومیته‌ی ناوه‌ندی رەسمیەت پەیدا دەكا.
• سکرتێری گشتی ڕاسته‌وخۆ له‌کۆنگره‌وه هه‌ڵده‌بژێردرێ و بەرووی دەرەوەدا وتەبێژی سازمانە، بەرپرسی یەكەمی پەیوەندیەكانە و هەماهەنگی و چاودێری باقی ئۆرگانه‌کانی سازمانی خه‌بات ده‌کات.
• كۆمیتەی ناوه‌ندی سازمانی خه‌بات دەفتەری سیاسی هەڵده‌بژێری بۆ جێبەجێ كردنی ئەرك و چالاكیەكانی سازمان. ده‌فته‌ری سیاسی له نه‌بوونی سکرتێری گشتی دا ئه‌رک و کاره‌کانی سکرتێر ده‌گرێته ئه‌ستۆ.
• . به‌رپرسی رێكخراو و ناوه‌نده مه‌ده‌نیه‌كانی سازمانی خه‌بات وەک: لاوان، ئافرەتان، خوێندکاران و... هتد، سیستماتیك پلەی راوێژكاری كۆمیته‌ی ناوه‌ندیان ده‌درێتێ.
• سه‌رکردایه‌تی سازمان ئه‌م ئه‌رکانه‌ی خواره‌وه‌ی له‌سه‌ر شانه:
الف. داڕشتنی سیاسه‌ت و به‌رنامه‌ی گونجاو به‌مه‌به‌ستی به‌دیهێنانی ئامانجه‌کانی سازمان.
ب. دیاری کردنی هه‌ڵوێست و بۆچونه‌کانی سازمانی خه‌بات له‌سه‌ر هه‌موو ڕووداو و پێشهاته‌کان.
پ. پارێزگاری له جێبه‌جێکردن و په‌یڕه‌وی کردنی په‌یڕه‌و پرۆگرامی سازمانی خه‌بات و بڕیاره‌کانی کۆنفرانس و کۆنگره.
ت. به‌رپرسی ڕاگه‌یاندن و به‌رنامه‌ڕێژی بۆ په‌روه‌رده‌کردن و پێگه‌یاندنی کادیرانه له هه‌موو بواره‌کانه‌وه.
ج. ئاماده‌کردنی ڕاپۆرتی گشتی بۆ کۆنفرانس و کۆنگره.
چ. به‌رپرسی کومیسیۆنی پێشمه‌رگه‌یه و هه‌وڵ ده‌دا بۆ گه‌شه‌پێدان و په‌روه‌ده‌کردنیان.
ح. دیاری کردنی کاتی کۆنگره له کاتی ئاسایی یان نا ئاسایی خۆی دا.
مه‌رجه‌کانی خۆپاڵاوتن بۆ ئه‌ندامی کومیته‌ی ناوه‌ندی:
الف. دهبێ ماوه‌ی زیاتر له ٤ ساڵ به‌رده‌وام ئه‌ندام بوبێ له ڕیزه‌کانی سازمانی خه‌بات دا.
ب. دهبێ که‌سێکی پێشه‌نگ بێت له ڕه‌فتاردا و خه‌سڵه‌ته‌کانی سه‌رکردایه‌تی تێدابێ و ئه‌رک و به‌رپرسیاریه‌تی بوبێ له‌سازمانی خه‌بات دا.
پ. دهبێ که‌سێکی دیموکراتخوازبێ و خاوه‌ن فکری ئازاد بێت.
به‌ندی هه‌شته‌م ئه‌نجومه‌نی ڕاوێژکاری:
له‌کۆنگره‌ی ٦ی سازمانی خه‌باتی کوردستانی ئێرانه‌وه بڕیاردرا که ئه‌نجومه‌نی ڕاوێژکاری دابمه‌زرێ. ئه‌نجومه‌نه‌که پێک دێت له تێکۆشه‌رانی دێرین و شاره‌زاو لێزان له بواره‌کانی سیاسی، ئابوری، یاسایی، کۆمه‌ڵایه‌تی و کارگێڕی. له‌لایه‌ن کومیته‌ی ناوه‌ندی سازمانی خه‌باته‌وه ده‌سنیشان ده‌کرێن و له کاتی پێویست دا ڕاوێژیان له‌گه‌ڵ ده‌کرێ.
به‌ندی نۆیه‌م كۆنگرە:
٤ ساڵ جارێك كۆنگره ده‌به‌سترێ، ئه‌گه‌ر هه‌ل و مه‌رج موناسیب بوو . ئه‌گه‌ر كونگره نه‌گیرا سه‌ركردایه‌تیی سازمان به‌پێی پێویست و به بیروڕا گۆڕینه‌وه له‌گه‌ڵ كادره پێشكه‌وتووه‌كان، بڕیارله سه‌ر واده‌ی کۆنگره ده‌دا. سنوورێك بۆ ده‌سه‌ڵاتی كۆنگره نیه و كۆنگره ده‌توانێ رێبازی سازمان و هه‌ر جۆرە ئاڵ و گۆڕێكی فیكری و تكنیكی درووست بكا.
به‌ندی ده‌هه‌م:
چۆنیه‌تی رێكخراوو كۆمیته‌كان:
ره‌گی رێكخراو شانه‌یه كه له ٣ كه‌س كه‌متر نه‌بێ و له پێنج كه‌س زیاتر نیه. له‌كۆی ٣ شانه رێكخراو و كۆمیته پێك دێ و له كۆی چه‌ند كۆمیته‌ی ناوچه‌یی، كۆمیته‌ی شارستان پێك دێت و لە کۆی چەند کومیتەی شارستان مەڵبەند پێک دێت. كۆمیته‌كان بڕیارو راسپێردراوه‌كانی سه‌ركردایه‌تی سازمان ده‌به‌نه ناو كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی كوردستان و جێ به‌جێی ده‌كه‌ن. سه‌ركردایه‌تیی سازمان یارمه‌تی جەماوەری دڵسۆز و پشتیوانانی سازمان و ئه‌ندامه‌تی مانگانه‌ی ئه‌ندام و لایه‌نگران له‌گه‌ڵ داهاته‌كانی دیكه‌ی سازمان به‌شێوه‌ی ئوسوولی، خه‌رجی سازمان و ئۆرگانه‌كانی ده‌كا و سه‌رپه‌رستی ئه‌و خه‌رجییانه و داهاتانەی لە ئەستۆیە _______________________________________________________________________________________
برنامە و اساسنامه سازمان
(مصوبه کنگره ششم)
الف- پس از جنگ چالدران که میان عثمانی‌ها و شاه اسماعیل صفوی در ۲۳م آگوست سال ۱٥۱٤ میلادی به وقوع پیوست، اکثر کردهای سنی مذهب از دولت عثمانی حمایت کردند و لشکر شاه اسماعیل شکست خورد، اما پس از شکست شاه اسماعیل، دشمنی میان دو دولت همچنان ادامه پیدا کرد تا در سال ۱٦۳۹ با امضای پیمان "ذهاب"، کردستان میان این دو دولت بیگانه تقسیم شد. بخش اعظم کردستان زیر سلطه عثمانی قرار گرفت و بخش کوچک‌تر که کردستان ایران است، تحت تسلط صفویان درآمد و کردهایی که دارای یک زبان، یک نژاد، یک فرهنگ و میراث فرهنگی بودند، بی آن که خود راضی باشند، میان دو امپراطوری مختلف تقسیم شدند. پس از جنگ جهانی اول، بر اساس پیمان سایکس-پیکو، آن بخش از کردستان که زیر سلطه عثمانی قرار داشت، برای بار دوم، به سه بخش تقسیم گردید و هر یک از بخش‌های آن به سوریه، ترکیه و عراق بخشیده شد و برای راضی نگه‌داشتن کشورهای متخاصم در جنگ جهانی اول و ایجاد توافق میان آنها، کردها و کردستان را مورد معامله قرار دادند و از آن زمان تاکنون، سرنوشت کردها بدون رضایت خودشان، در دست چهار حکومت بیگانه و دشمن با آنان قرار گرفته است.
از زمان نخستین تقسیم سرزمین کردستان تا بە امروز، احساس همیشگی کردها این بوده که سهم آنها داده نشده است و از حق خود به طور مطلق، بی‌نصیب مانده‌اند، و حس آزادی‌خواهی روز به روز، در بین آنها بیشتر و بیشتر شده است به ویژه، به این دلیل که از سوی هر دو اشغالگر، با بی‌رحمی مورد ظلم و ستم قرار گرفته و سرکوب شده‌اند. هر دو حکومت بە منظور از ميان برداشتن اعتراضات کردها و زدودون هویت فرهنگی آنان، به کوچاندن گروه‌های بزرگی از آنها به مناطق دورافتاده یعنی ارزروم و آناتولی در عثمانی و خراسان در ایران اقدام نمودند. با این وجود، اکثریت این کردهای تبعیدشده پس از چندین قرن، هنوز زبان و فرهنگ و نژاد خود را حفظ کرده‌اند و عاملان تبعیدشان را لعن و نفرین می‌کنند. پس از تقسیم ملت کردستان میان چند دولت، در آن کشورها هموارە بە کردها به دیده متهم نگریسته و آنها را مردمانی غير بومى دانسته‌اند کە نباید هیچ گونه حق و حقوقی داشته باشند. این شیوه نگرش زشت و غیرقابل قبول اشغالگران به کردها، سبب گردید که در یکصد سال گذشته، آنها به مبارزه علیه ستم و اشغالگری برخیزند. مبارزه‌ای مشحون از فداکاری که در طی این صد سال به قربانی شدن دهها هزار نفر انجامیده و آوارگی و دربه‌دری کردها را در پی داشته است.
ظلم و ستم و وحشی‌گری حکومت‌های مستکبر و زورگوی کشورهایی که کردها میان‌شان تقسیم شده بودند، به کردها و دیگر ساکنان آن کشورها، از چنان شدتی برخوردار است دل هر انسان دارای احساسی را به درد می‌آورد که به عنوان نمونه، به ذکر چند مورد از آنها پرداخته می‌شود: سرکوب قیام شیخ سعید پیران، شیخ رضای درسیم، به بند کشیدن و تبعید شیخ عبدالله نهری، و تبعید و کشتار هزاران نفر از ملت کرد در ترکیه. همچنین، ویران کردن بیش از چهارهزار روستا در کردستان عراق و فاجعه مهیب انفال که به دست رژیم بعث عراق انجام گرفت و در نتیجه آن حدود ١٨٢ هزار نفر از کردها کشته و مفقودالاثر شدند، شهرهای حلبچه و سردشت و چندین روستا از سوی رژیم بعث عراق، با استفاده از بمب‌های شیمیایی، مورد حمله قرار گرفتند که علاوه بر این که در آن زمان، شهید شدن پنج‌هزار نفر را در پی داشت، پیامدهای آن جنایت تا چندین دهه دیگر همچنان باقی خواهد ماند و هنوز هم هر روز قربانی می‌گیرد. در ایران هم ویرانی و تخریب شهرها و روستاها، کشتار جمعی و ژنوساید هم‌میهنان کرد در نقده، قارنی، قلاتان، صوفیان، وسوکند، و ساروقامیش، اعدام‌های گروهی و مفقودالاثر نمودن بی‌رحمانه کردها از پیر و جوان، در پی صدور فرمان جهاد خمینی علیه کردستان و به امر قضات به‌اصطلاح شرع او، و اعدام صدها انسان انقلابی کرد در عرض حدود یک ماه،و در سال ١٣٦٧ خورشیدی فقط به گناه داشتن ارتباط با نیروهای انقلابی کرد و درخواست برخورداری از حقوق ملی، و همچنین، ترور دهها فعال سیاسی و فرهنگی، نویسنده و روشنفکر در داخل و خارج از کشور که هنوز هم ادامه دارند و تکرار می‌شوند. در کشور سوریه، رژیم‌هایی که از پی هم آمده‌اند، به بدترین شکل ممکن، ملت کرد را سرکوب کرده و وجود آنها را انکار نموده‌اند به ویژه، پس از روی کار آمدن حافظ اسد هیچ گونه حق و حقوقی به کردها داده نشده است. هم‌اکنون هم در سوریه در مقابل دیدگان کشورهای قدرتمند و حامیان حقوق بشر و دنیای به اصطلاح دموکراسی و تحت حمایت‌های مادی و معنوی رژیم حاکم بر ایران و حکومت روسیه، علاوه بر این که هر روز ملت کرد و سرزمین‌شان نابود و ویران می‌شوند، بخش بزرگی از آنها از حقوق شهروندی و داشتن شناسنامه محروم هستند. در گذشته هم بخش چشمگیری از آنها توسط حکومت دیکتاتوری سوریه، از شهرهای عفرین، کوبانی، زهره و احمدیه به اجبار کوچ داده شده‌اند. افزون بر اینها، دهها سند غیرقابل انکار دیگر هم در رابطه با ظلم و زور اشغالگران و حکومت‌های نامشروع آنان در دست هستند. ظلم و زورهایی که خود سند اثبات حقانیت این امر هستند که مبارزات ملت کرد جهت دستیابی به حقوق انسانی اساسی خود، مبارزه‌ای روا و حق طلبانه است که با همه مفاد و بندهای اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل مطابقت دارد. ملت کرد در این بخش از کردستان هم تا پیروزی نهایی از پای نمی‌نشیند و برای رهایی از بی‌عدالتی، با اتکا به مبارزه مصمم و روای خود، برای رهایی جانشان را فدا می‌کنند اما شکست را نمی‌پذیرند و خوشبختانه، اکنون دارای سیستم خودگردانی هستند. بی‌شک، ایستادن در مقابل ظالم و متجاوز وظیفه و مسئولیتی ضروری است و ملت‌ها و تک تک انسان‌ها لازم است که برای آزادی و رهایی خود به مبارزه بپردازند و اجازه ندهند مورد ستم و تجاوز قرار بگیرند.
ب - ملت کرد ملتی است دارای تاریخ چند هزار ساله که به درازای تاریخ خود، همواره در سرزمین خود زیسته است و مسلما این حق را دارد که برای به دست آوردن حقوق و آزادی‌های خود تلاش نماید و در این راه همه توان خود را در مبارزه به شیوه‌های درست و روا، تا رسیدن به اهداف خود به کار گیرد. ملت کرد باید از طریق فعالیت‌های سیاسی و گسترش آگاهی و شناساندن خود و مبارزات و حقوق روای خود، توجه و نظر افکار عمومی را در سطح جهان و دولت‌ها و حکومت‌های قدرتمند و حامیان حقوق بشر و سازمان ملل متحد را برای حمایت از مبارزه مشروعش، به خودش جلب کند تا به این طریق به حقوق و آزادی‌هایش دست یابد و از کاروان پیشرفت جامعه انسانی جا نماند و نقش شایسته و بایسته خود را در این راه ایفا نماید.
ج - ملت کرد با عنوان ملتی دارای تاریخ کهن و توانمند، این حق را دارد کە در مدیریت و ادارە ایران نقش داشتە و سهیم باشد و مسئولیت ادارە سیاسی سرزمینش را خود بە عهدە بگیرد و حکومت مرکزی هم بە جای سرکوب کوردها و اشغال کردستان و ارسال نیروهای نظامی به آنجا، کردها را در جهت آبادسازی و پیشرفت همه جانبه میهن‌شان مساعدت نمایند.
د- ملت کرد در کردستان ایران به این دلیل که زیردست بودن را با تمام وجود حس کرده است، به تلاش و مبارزه بی‌وقفه خود علیه اشغالگران ادامه داده است. در انقلاب خلق‌های ایران بر ضد رژیم شاهنشاهی که در سال ١٣٥٧ هجری شمسی به پیروزی رسید، همه کسانی که به آزادی باور داشتند در آن سهیم بودند و ملت کرد هم نقش مٶثر و مهمی در پیروزی انقلاب و بیرون راندن پایگاه‌های حکومت پهلوی در کردستان داشتند. مبارزه و انقلاب متحد مردم ایران از کرد و فارس و تورک و عرب و بلوچ و دیگر اقوام و پیروان ادیان و مذاهب و باورهای مختلف، با هدف زدن مهر پایان همیشگی بر ستم و بی‌عدالتی و با امید به دستیابی همه ملت‌های ایران به حقوق روای خود به انجام رسید.
پ - ثمره و نتیجه انقلاب ١٣٥٧ ملت‌های ایران با برپاکردن نظامی مذهبى و غیردمکراتیک تحت نام اسلام، از سوی خمینی و پیروانش بر باد داده شد. مردم ایران به طور عام و مردم کردستان به طور خاص، جهت پاسداری از ثمره رنج و خون شهدای انقلاب و نجات آن از نابودی و بربادرفتن، به خود آمدند و از سال ١٣٥٨ هجری شمسی به بعد، در سراسر ایران و کردستان، با راهپیمایی و اعلام نارضایتی، بیزاری خود را از حکومت تازه نشان دادند. اما متاسفانه، حکومت جدید به جای پذیرش خواسته‌های مردمی که از ستم بیزار بودند و علیه آن قیام کرده بودند، با به کار گرفتن نیروهای سرکوبگر، با بی‌رحمی به جان مردم افتادند، میتینگ‌ها، اعتراضات و گردهمایی‌های مردمی را مورد حمله قرار دادند، هزاران نفر را راهی زندان‌ها و سیاه‌چال‌ها کردند و دهها نفر از فعالین سیاسی را زیر شکنجه یا با اعدام، به شهادت رساندند. ملت ستمدیده کرد در کردستان ایران امیدوار بود سقوط حکومت پهلوی، پایانی بر درد و رنج‌ها و محنت‌های دهها ساله‌اش باشد، اما متاسفانه دیری نپایید که آماج موج غیرقابل تحمل‌تر و وحشیانه‌تری از ظلم و ستم قرار گرفت. با وجود ستم، بی‌عدالتی و رفتارهای وحشیانه حکومت ایران، خواست ملت کرد همواره صلح و تفاهم بوده است و برای دستیابی به این خواسته، چندین گروه را به عنوان نماینده جهت انجام گفتگو با حکومت جدید ایران تعیین نمود. نمایندگان کردها نهایت سعی و تلاش خود به کار بستند بلکه حکومت ایران را راضی نمایند حقوق روای مردم کرد را به رسمیت بشناسد، اما آخوندهای حاکم در پاسخ، شروع به تهدید، ارعاب نمودند و با اتخاذ مواضع غیردمکراتیک و حمله نظامی به کردستان، جنگی خونبار را شروع و با تحمیل آن به کردها، آنان را درگیر جنگی برای دفاع از خود و میهن‌شان کردند که با اعلام فرمان جهاد خمینی علیه ملت کرد آغاز شد و در پی آن پاسداران و نیروهای سرکوبگر دیگر رژیم و خلخالی جلاد و به اصطلاح قاضی شرع خمینی، روانه کردستان شدند تا آن گونه که خود دوست دارد و تا آن حد که دوست دارد، به وحشیانه‌ترین صورت، پیر و جوان را راهی میدان‌های تیرباران و طناب و دار نماید. خلخالی تنها در عرض چند روز، دهها نفر را از پیر و جوان، به شهادت رساند و با جنایات خود، صفحه‌ای سیاه و کثیف بر جنایت‌های حکومت آخوندی اضافه کرد، جنایاتی که کردها و دیگر آزادی‌خواهان شرافتمند و دارای وجدان جهان هیچ گاه آنها را فراموش نخواهند کرد. هجوم پاسداران مزدور به کردستان و به آتش کشیدن و تخریب چندین شهر و روستای آن، تهدید، کشتار و زندانی کردن جوانان و آزادی‌خواهان، مردم کردستان را ناچار نمود جهت دفاع از خود و وسرزمين‌شان، به اعتراض، ایستادگی در برابر رژیم ضد حقوق و آزادی بشر ولایت فقیه و مبارزه مسلحانه دست بزنند. طی سالیان اخیر، مبارزات، اعتراض‌ها و فعالیت‌های مردم در کردستان و نیروهای مبارز و آزادی‌خواه در راه رسیدن به حقوق و آزادی‌های‌شان، بسیار چشمگیرتر از گذشته بوده و وسعت و دامنه بیشتری پیدا کرده است.
اهداف و تاریخ سازمان
الف ـ پس از تهاجم پاسداران و ارتشیان مزدور به کردستان و قتل عام ملت کرد به جرم دشمنی با انقلاب و اسلام و تصمیم مردم کردستان برای دفاع از خود، تلاش و به تحقق رساندن اهداف و آرزوهای مشروع و آزادی ملت و میهن، جمعی از شخصیت‌های مذهبی و فعالین کردستان به رهبری ماموستا سید جلال‌الدین حسینی که پیشتر زیر عنوان دفتر ماموستا شیخ عزالدین مشغول انجام فعالیت‌های سیاسی - نظامی بودند، به فکر تأسیس یک سازمان سیاسیِ ملیِ اسلامی افتادند که با اندیشه‌ای متفاوت از رویکرد دیگر نیروها و گروه‌های میدان مبارزه و به عنوان رهبر و پرچمدار آن دسته از ملت کرد که دارای اندیشه و رویکردی ملی - اسلامی هستند، پا به این عرصه بگذارند و به این ترتیب، در تاریخ ٥م شهریور ماه سال ١٣٥٩ هجری شمسی برابر با ٢٧م ماه اوت سال ١٩٨٠ میلادی، تشکیل سازمان مبارزات ملی و اسلامی کردستان ایران (خبات) را اعلام نمودند.
ب ـ با اعلام تشکیل سازمان خبات، امید به آینده روشن در دل همفکران آنها و بخش چشمگیری از جامعه کردستان جوانه زد و به آنها دلگرمی بخشید. مردم به گرمی از سازمان خبات استقبال کردند و در چندین شهر و منطقه از شمال تا جنوب کردستان ایران دفتر و مراکز سازمان دایر گردیدند و اعضای کادر و پیشمرگ‌های آن با وجود موانع زیاد، در مقابله با مزدوران رژیم آخوندی، دست به انجام فعالیت‌های سیاسی و نظامی زدند. اما متأسفانه، به دلیل موانعی که از طرف گروه‌های دیگر بر سر راه کارها و فعالیت‌های اعضای کادر و پیشمرگ‌های آن قرار گرفت، سازمان خبات نتوانست آنگونه که باید، مسئولیت‌ها و امور تبلیغی و تشکیلاتی خود را به انجام برساند و به همین علت، به ناچار، برای پیشرفت در امور سیاسی و اتخاذ موضع مستقل و بی‌طرفانه، در بعضی از مناطق کردستان به صورت مخفیانه به فعالیت بپردازد.
پ ـ با وجود آن همه مانع، خوشبختانه، سازمان خبات پیشرفت‌های خوبی نمود و توانست استقلال سیاسی و تشکیلاتی خود را حفظ نماید و در مدت بیش از چهار دهه موجودیت در عرصه مبارزه، به پاکی و درستی، مسئولیت‌های ملی و میهنی خود را به جای آورد. سازمان خبات واقعیت و ماهیت رژیم جمهوری اسلامی را شناخته است و به همین خاطر هم، نابودی رژیم یکی از اهداف اصلی و لایتغیر آن می‌باشد.
ت - سازمان خبات کردستان ایران در روند پیشرفت و ترقی خود و در نتیجە سنجش و دقت نظر در وضعیت کنونی و گسترش احساسات ملی و میهنی در میان جامعه کردستان، ایجاد تحولات بنیادین را در برنامه فعالیت‌های سیاسی و استراتژی خود لازم دانسته است.
تحولات بنیادین در موضع‌گیری‌های سیاسی جهت پیشبرد بهتر و بیشتر اهداف ملی و میهنی ملت کرد و پیشرفت بیشتر در داخل جنبش آزادی‌خواهی کرد و کردستان و خارج از آن، سبب ایجاد تغییراتی ضروری، منطقی و عاقلانه در روند ترقی و پیشرفت سازمان گردید و با برداشتن گامی مهم، بر مبنای مقایسه و تحلیل واقعیت‌ها از سوی رهبری سازمان و مشورت با دوستان دلسوز سازمان خبات، برای ایجاد تغییری مهم و مفید در اهداف و جهت‌گیری‌های سیاسی، سبب گردید که در کنگره سوم با اتخاذ تصمیمی ستودنى، در برنامەهای خود از یک استراتژی ملی و میهنی تبعیت نماید و ارزش و ضرورت مبارزه ملی و میهنی را برای رهایی ملت و میهن همچون وظیفه‌ای اساسی تعیین کرد و در کنگره چهارم بر عزم خود در پیروی از این استراتژی و سیاست استوار ماند و در کنگره پنجم هم
خط مشی مذکور همچون یک خط مشی عمومی و مٶثر، مجددا تعیین و انتخاب گردید.
ج ـ سازمان خبات کردستان ایران در کنگره ششم مسائل سرنوشت‌ساز و شرایط و وضعیت مبارزات آزادی‌خواهانه ملت کرد و دیگر ملت‌های ایران را نسبت به وضعیت سیاسی ایران و جهان و حضور کشورهای غربی در نزدیکی مرزهای ایران و برنامه‌های اتمی خطرساز رژیم آخوندی که ممکن است به محاصره اقتصادی بیشتر و یا وقوع جنگی تازه علیه رژیم ایران منجر شود را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. کنگره ششم سازمان خبات کردستان ایران ضمن آگاهی از تحولات سیاسی و تحلیل درست آنها و با مرور کار فعالیت‌های سازمان در سال‌های گذشته، در رابطه با ایجاد تحولات بنیادین در برنامه‌ها و دستورالعمل داخلی سازمان، اقدام به تصویب تصمیمات بجا و مناسب می‌نماید.
بند یک: اهداف عمومی
الف ـ سازمان خبات کردستان ایران برای استقرار یک حکومت انتخابی، دموکراتیک و پارلمانی در کردستان تلاش می‌نماید که حافظ حقوق همه ملت‌ها، اديان، مذاهب و نژادها باشد.
ب ـ سازمان خبات کردستان ایران موافقت خود را با تضمین حق تعیین سرنوشت اعلام می‌دارد و از هم‌اکنون تضمین خودمختاری در چهارچوب ایرانی دموکراتیک و پارلمانی را روا دانسته و برای برآورده شدن آن تلاش می‌نماید.
ب ـ سازمان خبات کردستان ایران بر این باور است که قانون اداره مملکت به شیوه‌ای تنظیم گردد که حقوق همه ادیان، باورها و اعتقادات موجود در کردستان بدون هیچ گونه تفاوتی، مد نظر قرار گیرد و در سایه باور به اصول و اساس بنیادین دموکراسی، آزادی‌های همه ملت و طبقات و گروه‌های اجتماعی ساکن در کوردستان، به یکسان حفظ شود.
د ـ سازمان خبات کردستان ایران همکاری، همراهی و دوستی میان نیروهای سیاسی کردستان را یکی از وظایف اصلی مبارزه می‌داند و علاوه بر آن، آمادگی خود را برای تشکیل هر گونه جبهه، همکاری و توافق که به سرنگونی رژیم آخوندی و تضمین حقوق و آزادی مردم کردستان منجر شود را اعلام می‌دارد.
پ ـ سازمان خبات کردستان ایران همکاری و ایجاد رابطه نزدیک با نیروهای مبارز ملی ایرانی را امری پسندیده و مفید می‌داند تا پس از سرنگونی رژیم آخوندی حاکم، با همکاری همه‌جانبه در ایرانی آزاد، ثبات، پیشرفت، علم و صنعت در زیر سایه حکومتی دموکراتیک، جای خود را پیدا کند و همراهی و رابطه نزدیک میان همه گروه‌ها، تضمینی باشد برای پایان جنگ و نابرابری، فراهم کردن امنيت و عدالت، و رسیدن ملت‌ها، ادیان، مذاهب و گروه‌ها به حقوق روا و شایسته خود.
و ـ سازمان خبات کردستان ایران از تلاش‌ها، فعالیت‌ها و مبارزات آزادی‌خواهانه دیگر ملت‌های ایران برای رسیدن به حقوق خود در چهارچوب ایرانی آزاد و دمکراتیک، بدون دخالت نیروهای خارجی، حمایت می‌کند.
ت ـ سازمان خبات کردستان ایران جلب حمایت‌های جهانی و حمایت نهادهای حقوق بشری و سازمان‌های بشردوستانه از حقوق و آزادی‌های مردم کردستان را امری شایسته و ضروری می‌داند و در این رابطه هم آمادگی خود را جهت همکاری‌های لازم با همه سازمان‌ها و نهادها در سطح جهان اعلام می‌دارد.
ج ـ سازمان خبات کردستان ایران نژادپرستی و تبعیض نژادی و دینی و مذهبی را محکوم می‌نماید و آن را دور از اصول حقوق بشر می‌داند.
چ ـ سازمان خبات کردستان ایران بر این باور است که چون کودکان نسل آینده جامعه و میهن هستند، برای داشتن جامعە با آینده‌ای درخشان لازم است که به آموزش و پرورش آنها اهمیت داده شود و همه نیازمندی‌های آن به خوبی فراهم گردد. نباید اجازه داده شود کودکان برای تأمین مخارج زندگی خانواده مورد استفاده قرار گیرند و لازم است از انجام کارهای سنگین که خارج از توانایی‌شان باشد، دور نگه داشته شوند و تحت هیچ عنوان نباید با آنها با خشونت رفتار گردد.
ح ـ زنان در ایران و کردستان به دلیل وجود پاره‌ای سنن و آداب و رسوم عقب‌مانده اجتماعی، مورد ستم قرار می‌گیرند و حقوق‌شان به طور دائم پایمال می‌شود، به همین دلیل، سازمان خبات و حکومت کردستان یکی از وظایف مهم خود را همکاری و حمایت از زنان برای رهایی از ظلم و ستم می‌دانند. زنان باید با تمام توان خود، برای رسیدن به آزادی و حقوق برابر با مردان تلاش نمایند و کسب علم و تحصیل دانش را اساس کار و زندگی خود قرار دهند تا بتوانند به قله‌های رهایی و برابری دست یابند.
خ ـ سازمان خبات کردستان ایران بر این باور است که جوانان نیروی محرکە و پیش‌برندە جامعە‌اند و به همین دلیل هم باید یکی از وظایف سازمان خبات و حکومت کردستان اهمیت شایان قائل شدن برای این قشر از جامعه است که حقوق آنها بطور مدام، از سوی گروه‌های اشغالگر حاکم بر سرنوشت کردها و کردستان، پامال شده است.
د ـ سازمان خبات حفظ محیط زیست را امری واجب می‌شمارد و اعتقاد دارد که حکومت آینده کردستان باید همت بیشتری به حفظ محیط زیست ببندد و آن را بهتر به پیش ببرد و این کار را همچون یکی از ضروریت‌های زندگی برای جامعه سالم ارج نهد.
ر ـ سازمان خبات معتقد به آزادی مطبوعات، اطلاع‌رسانی و انتشارات است و در چهارچوب قوانین آزادی بیان و مطبوعات، از سندیکاها و نهادهای مدنی حمایت می‌نماید و بر این باور است که بجز در صورت شکستن حرمت افراد، نهادها و طرف‌های دیگر، هیچ کس نباید به دلیل انتقاد و اعتراض مورد بازجویی قرار گیرد.
ز ـ کردها ملتی صلح‌جو هستند و سازمان خبات هم معتقد است که آزادی و حقوق ملی کردها بدون توسل به هر گونه خشونت، و از راه گفتگو و مذاکره تأمین شود، اما رژیم ولایت فقیه در جواب خواست‌های مشروع و روای ملت کرد شیوه جنگ و سرکوب را در پیش گرفته و کردها را ناچار نموده است تا برای دفاع از خود، به مبارزه و مقابله بپردازد. به همین دلیل، به اعتقاد سازمان خبات، حکومت ولایت فقیه حکومتی نامشروع می‌باشد که سرکوب، ظلم و ستم را مبنای سیاست‌هایش قرار داده است. همچنین، سازمان خبات بر این باور است که گفتگو با حکومت آخوندی بجز زیان، هیچ فایده‌ای را عاید جنبش آزادی‌خواهی ملت کرد نمی‌نماید و بنابراین، گفتگو با این رژیم را رد می‌کند و علاوه بر آن، در کنار مبارزه سیاسی، مدنی و تشکیلاتی، مبارزه مسلحانه را پشتوانه جنبش ملت‌مان می‌داند.
ژ ـ مرزها و سرحدات کردستان باید بر اساس اسناد تاریخی تعیین شود و سرنوشت شهرها و مناطقی که بر سر مالکیت‌شان اختلاف وجود دارد و تعیین تعلق یا عدم تعلق آنها به کردستان باید از طریق برگزاری رفراندوم و نظرخواهی عمومی از ساکنان‌شان مشخص گردد.
س - مدیریت و نحوه اجرای امور دولت: الف- امور مربوط به سیاست خارجی و ارتش و یگان‌های مرزی و حفاظت از مرزها، نظام ارزی و پولی و طراحی و اجرای طرح‌ها و پروژه‌های بلندمدت، در دست حکومت مرکزی خواهد بود، اما در هر طرح و پروژه‌ای که به طور مستقیم، مرتبط با ملت کرد باشد، حکومت مرکزی باید رضایت پارلمان کردستان را به دست آورد یا مردم از طریق شرکت در نظرخواهی عمومی، نظر موافق یا مخالف خود را با آنها بیان کنند.
ش ـ امور مربوط به اداره کردستان همچون وضع قوانین، دادگستری، نظام آموزش و پرورش، امور فرهنگی و حفاظت از آثار باستانی و تاریخی بر عهده حکومت کردستان است.
ج ـ امنیت و آرامش کردستان بر عهده پلیس و پیشمرگ‌های کردستان، و حفاظت از مرزهای عمومی وظیفه نیروهای نظامی و تحت فرمان حکومت مرکزی است.
ع ـ آمدن نیروهای نظامی حکومت مرکزی به کردستان و جابجا کردن آنها در کردستان باید با اطلاع و تحت نظارت حکومت کردستان و با رضایت پارلمان کردستان صورت گیرد.
ه ـ پارلمان کردستان که منتخب ملت است و نماینده تمامی اقشار، باورها و افکار در آن حضور دارند و بالاترین ارگان قانون‌گذاری کردستان می‌باشد، مسئولیت تعیین حکومت، نظارت و رسیدگی به آن را بر عهده دارد. حکومت مرکزینه در تعیین مسئولین و مدیران و نه در امور مربوط به اداره آن، حق دخالت در امور داخلی کردستان را ندارد و باید به تصمیمات جامعه و پارلمان کردستان احترام بگذارد.
غ ـ افراد پس ١٨ سالگی حق رأی دادن و از ٢٥ سالگی حق کاندیداتوری برای بر عهده گرفتن مسئولیت و رفتن به پارلمان دارند. کاندیداتورها باید افرادی آگاه، باسواد، درستکار و خدمت‌گذار ملت باشند.
ز ـ اقلیت‌های ملی و قومی ساکن در کردستان حق مشارکت در اداره کشور و عضویت در پارلمان کردستان را دارند و حکومت کردستان باید به دیده احترام به اقلیت‌های ملی و مذهبی بنگرد و حقوق آنها را به رسمیت بشناسد.
ف ـ زن و مرد در قانون انتخابات و کاندیداتوری برای پارلمان و اداره حکومت، یکسان هستند و تفاوتی میان آنها وجود ندارد.
ق ـ زبان رسمی حکومت کردستان در همه ادارات و ارگان‌های دولتی کردی است. زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی در مدارس و مراکز آموزشی تدریس می‌گردد و به زبان اقلیت‌های ملی اهمیت داده می‌شود.
ی ـ ساکنان کردستان در تعیین محل زندگی خود مختار و در انتخاب کار و وظایف روزانه خود آزاداند مشروط به این که این امر به زیان مصالح و منافع ملی نباشد. نه در تعیین مسئولین و مدیران و نه در امور مربوط به اداره آن، حق دخالت در امور داخلی کردستان را ندارد و باید به تصمیمات جامعه و پارلمان کردستان احترام بگذارد.
غ ـ افراد پس ١٨ سالگی حق رأی دادن و از ٢٥ سالگی حق کاندیداتوری برای بر عهده گرفتن مسئولیت و رفتن به پارلمان دارند. کاندیداتورها باید افرادی آگاه، باسواد، درستکار و خدمت‌گذار ملت باشند.
ز ـ اقلیت‌های ملی و قومی ساکن در کردستان حق مشارکت در اداره کشور و عضویت در پارلمان کردستان را دارند و حکومت کردستان باید به دیده احترام به اقلیت‌های ملی و مذهبی بنگرد و حقوق آنها را به رسمیت بشناسد.
ف ـ زن و مرد در قانون انتخابات و کاندیداتوری برای پارلمان و اداره حکومت، یکسان هستند و تفاوتی میان آنها وجود ندارد.
ق ـ زبان رسمی حکومت کردستان در همه ادارات و ارگان‌های دولتی کردی است. زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی در مدارس و مراکز آموزشی تدریس می‌گردد و به زبان اقلیت‌های ملی اهمیت داده می‌شود.
ی ـ ساکنان کردستان در تعیین محل زندگی خود مختار و در انتخاب کار و وظایف روزانه خود آزاداند مشروط به این که این امر به زیان مصالح و منافع ملی نباشد.
بند دوم: شرایط عضویت
الف ـ همه شهروندان کردستان و همه کردهای ساکن ایران که سن‌شان کم‌تر از ١٨ سال نباشد، مشروط به دارابودن شرایط زیر، می‌توانند به عضویت سازمان خبات دربیایند.
ب ـ به برنامه و دستورالعمل داخلی سازمان باور داشته باشد.
پ ـ در یکی از هسته‌های سازمان خبات سابقه تلاش و فعالیت داشته یا با یکی از پایگاه‌های سازمان در ارتباط باشد.
ت ـ حق عضویت ماهانه را پرداخت کرده باشد.
جـ پاک، درستکار و انقلابی باشد، هیچ ارتباطی با دشمنان ملت کرد نداشته و با هیچ دین و باوری سر عناد و ضدیت نداشته باشد و در راه منافع و مصالح ملی و حق آزادی توده‌های جامعه کردستان کوشا باشد.
چ ـ خائنین به ملت، جاسوس‌ها، افراد بدنام و نژادپرست نمی‌توانند به عضویت سازمان خبات درآیند.
ح ـ افراد دارای صلاحیت عضویت، زمانی می‌توانند عضو شوند که از طرف هسته یا یکی از اعضای قدیمی سازمان معرفی شوند.
بند سوم: وظایف اعضا
الف ـ بر پایە دستورالعمل‌های سازمان بە کار و فعالیت بپردازد.
ب ـ تحت هر شرایطی رازدار باشد.
پ ـ سیاست سازمان را به پیش ببرد و میان گروه‌های اجتماعی کردستان، ایران و جهان گسترش دهد.
ت ـ تلاش نماید سطح دانش و اطلاعات خود، دوستان و هم‌فکرانش را بالا ببرد و در افزایش سطح آگاهی هم‌میهنانش کوشا باشد.
ج ـ گزارش‌های ماهانه خود را به ارگان بالاتر تحویل دهد.
چ ـ هر گونه جانبداری و تعصب محلی و منطقه‌ای و ایجاد فراکسیون و دسته‌بندی در بین اعضای سازمان را خیانت به سازمان خبات تلقی نماید.
ح ـ تلاش نماید دوستان و افراد فعال را وارد سازمان نموده و آنها را با سیاست و برنامه‌های سازمان آشنا کند.
بند چهارم: حقوق اعضا
الف ـ هر یک از اعضا از حق سوال پرسیدن، نظر دادن و انتقاد از همه مسئولین و ارگان‌ها به صورت حضوری و رو در رو، برخوردار است.
ب ـ هر یک از اعضا، پس از گذشت یک سال از عضویت در سازمان، می‌تواند خود را کاندید نموده و در انتخابات و رأی گیری‌ها هم شرکت کند، اما اگر عضوی حداقل سه سال، به صورت مستمر، به عنوان عضو در سازمان خدمت نکرده باشد، نمی‌تواند برای عضویت در کمیته مرکزی، خود را در کنگره نامزد نماید.
پ ـ جهت بازجویی از اعضا به دلیل سرپیچی، پس از تشکیل جلسه ارگان مربوطه و دعوت عضو متمرد و گفتگو با وی، ضمن توجه به خواسته‌های او، باید نتیجه جلسه به ارگان بالاتر اطلاع داده شود.
ت ـ باید به شخصیت، کارها، فعالیت‌ها و تلاش‌های اعضای فعال، دلسوز و مجرب احترام گذاشته شود، در اداره امور و تصمیم‌گیری‌ها با آنها مشورت نمود و برای عقاید و نظرات آنها اهمیت قائل شد.
بند پنجم: تنبیه اعضا به دلیل بی‌نظمی
الف ـ سرزنش کردن و رسیدگی به اشتباهات.
ب ـ سلب مسئولیت.
پ ـ تعلیق و تبعید به مدت حداقل ٣ ماه.
ت ـ در صورت مٶثر نبودن موارد فوق، اخراج از سازمان.
بند ششم:ساختار سازمان
الف ـ در ارگان‌ها، بر مبنای انتخاب، از پایین به بالا، اقلیت باید تابع اکثریت باشد.
ب ـ نظم و نظام برای همه اعضا یکسان است وهمه باید دسیپلین و روال مرسوم و معمول تشکیلاتی را مراعات کنند.
پ ـ تصمیم‌گیری‌های سازمان بر اساس رأی اکثریت اتخاذ می‌گردد و هیچ عضوی به تنهایی در مورد مسائل سرنوشت‌ساز و مهم تصمیم‌گیری نمی‌کند.
ت ـ تشکیل ارگان‌ها و مراکز سازمان باید با تصمیم و نظر اکثریت اعضای کمیته رهبری سازمان صورت گیرد.
بند هفتم: رهبری سازمان خبات:
کمیته رهبری سازمان خبات دارای ١١ عضو متشکل از ٧ عضو کمیته مرکزی، دو عضو علی‌البدل و دو مشاور می‌باشد و بلندپایه‌ترین گروه مسئولین است کە در فاصله زمانی مابین دو کنگره، از نظر سیاسی و فکری، مسئولیت رهبری سازمان را برعهده دارد. حداقل یک بار در ماه تشکیل جلسه می‌دهد و همچنین، هر شش ماه تا حداکثر یکسال، پلنیوم برگزار می‌نماید. اتخاذ تصمیم بر مبنای رأی اکثریت است و جلسات کمیته مرکزی با حضور دوسوم اعضای کمیته مرکزی رسمیت می‌یابد.
• دبیر کل به صورت مستقیم در کنگره انتخاب می‌شود و خارج از تشکیلات، سخنگوی سازمان است، در اولین رده مسئولیت‌های مرتبط با روابط قرار دارد و هماهنگی میان ارگان‌های دیگر سازمان خبات را برعهده دارد و بر آنها نظارت می‌نماید.
• كمیتە مرکزی سازمان خبات برای انجام وظایف و فعالیت‌های سازمان، دفتر سیاسی را انتخاب می کند. دفتر سیاسی در غیاب دبیر کل، وظایف و کارهای او را به عهده می‌گیرد.
• به مسئولین نهادها و مراکز مدنی سازمان مانند: جوانان، زنان، دانشجویان و ... الخ، به صورت سیستماتیک، سمت مشاور کمیته مرکزی اعطا می‌گردد.
• رهبری سازمان وظایف زیر را بر عهده دارد:
الف. طرح و ارائە سیاست‌ها و برنامەهای مناسب با هدف دستیابی بە اهداف سازمان.
ب. مشخص نمودن مواضع و نظرات سازمان خبات در قبال تمام رویدادها و اتفاقات.
پ. اطمینان از و نظارت بر اجرا و متابعت دستورالعمل‌ها و برنامه‌های سازمان خبات و تصمیمات کنفرانس و کنگره.
ت. مسئول اطلاع‌رسانی و برنامه‌ریزی برای تربیت، آموزش و آماده‌سازی اعضای کادر در همه حوزه‌ها و زمینه‌ها.
ج. آماده‌سازی گزارش عمومی برای کنفرانس و کنگره.
چ. مسئولیت کمیسیون پیشمرگان را بر عهده دارد و برای پیشرفت و آموزش و تربیت آنها در تلاش است.
ح. تعیین زمان کنگره در شرایط عادی و زمان معمول آن، یا در شرایط غیرعادی و زمان غیرمعمول.
شرایط کاندیداتوری برای عضویت در کمیته مرکزی:
الف. فرد باید بیش از ٤ سال به صورت مستمر، وارد سازمان خبات شده و به عضویت آن درآمده باشد.
ب. در رفتار و کردار باید آدمی سرآمد و دارای خصائل رهبری بوده و در سازمان خبات دارای سابقه انجام وظیفه و مسئولیت باشد.
پ. باید فردی دموکراسی‌خواه و آزاداندیش باشد.
بند هشتم انجمن مشاوران
از کنگره ششم سازمان خبات کردستان ایران به این سو، تصمیم گرفته شد که انجمن مشاوران تشکیل گردد. انجمن مشاوران متشکل از اعضای فعال قدیمی، آگاه و دانا در حوزه‌های سیاست، اقتصاد، حقوق، جامعه‌شناسی و مدیریت است، از سوی کمیتە مرکزی سازمان خبات انتخاب می‌شوند و در هنگام ضرورت، با آنان مشورت می‌شود.
بند نهم كنگرە:
در صورت مناسب بودن شرایط، هر چهار سال یک بار گرفته می‌شود. در صورت عدم برگزاری کنگره، رهبری سازمان بر مبنای ضرورت و با تبادل نظر با اعضا و کادر پیشرو، در مورد زمان کنگره تصمیم‌گیری می‌نماید. قدرت کنگره نامحدود است و می‌تواند خط مشی سازمان را مشخص و هر گونه تغییر و تحولی را در امور و مسائل فکری و تکنیکی ایجاد نماید.
بندی دهم:چگونگی کارگروه‌ها و کمیته‌ها
هسته اصل و ریشه کارگروه است که نباید کم‌تر از سه نفر و بیشتر از ٥ نفر باشد. از مجموع ٣ هسته، کارگروه و کمیته به وجود می‌آید و از مجموع چند کمیته ناحیه‌ای، کمیته شهرستان، و از مجموع چند کمیته شهرستان، کمیتە منطقه شکل می‌گیرد. کمیتە‌ها مسئولیت دارند کە تصمیمات و توصیه‌های رهبری سازمان را به اطلاع اقشار مختلف جامعه کردستان رسانده و به انجام برسانند. رهبری سازمان کمک‌های مادی مردم دلسوز و حامیان سازمان و حق عضویت اعضا و طرف‌داران را همراه با درآمدهای دیگر سازمان، به شیوه‌ای اصولی، صرف سازمان و ارگان‌های آن می‌نماید و مسئولیت مدیریت درآمدها و هزینه‌ها را بر عهده دارد.
دیمانه
به‌شی : دیمانه رۆژ: 2022-06-23
زیاتر ...
جەلال خۆشكەلام: بزوتنەوەی كورد پێویستی بە هاوخەباتی بوون و تێكۆشانی جددی هەیە
به‌شی : دیمانه رۆژ: 2020-04-23
وتووێژی ئەندامی سەرکردایەتی سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران لەگەڵ ماڵپەڕی nnsroj
به‌شی : دیمانه رۆژ: 2020-01-27
شیلان محەمەدی: بزوتنەوەی ژنان لە ناوخۆ بزوتنەوەیەكی زیندوو چاوكراوەیە
به‌شی : دیمانه رۆژ: 2018-04-23
عەلی بەهرامی: هەتا زوڵم و چەوسانەوە هەبێ خەڵك بە چاوی ئومێدەوە لە ئەحزاب دەروانن
به‌شی : دیمانه رۆژ: 2018-04-20
سیاسی
به‌شی : سیاسی رۆژ: 2022-06-29
نووسەر: هۆگرناڕەزایەتیەکانی ئەم دواییانەی کاسبکاران لە تاران و چەند شارێکی تر لەسەر دۆخی ئابوری لە کاردانەوە بە هاتنەخوارەوەی نرخی ڕیاڵ و بە ئاکام نەگەیشتنی وتووێژەکانی ناوەکی (بەهۆی زیادەخوازییەکانی دەسەڵات لە بەرانبەر زلهێزەکانی جیهان ) ئەتوانێ ببێتە خاڵی وەرچەرخانی عەمەلی و کاریگەر بۆ پەیوەندیدانی ناڕەزایەتیە پەرتەوازەکانی چین و توێژ و پۆلە پیشەییەکانی خەڵکانی ئێران لە پێناو یەکگرتن بۆ شۆرشێکی چارەنوس ساز دژی دەسەڵاتی دیکتاتۆری ئاخوندی. لە سەرەتای شۆڕشی گەلان لە ساڵی ۵۷ و لە زۆربەی قۆناغەکاندا بە تایبەت پشتیوانی لە مانگرتنی فەرمانبەرانی کەرتی نەوت و پێترۆشیمی ، پڕوپاگاندای بەربڵاو بە سوودی زیاتر ...
