مامۆستا سه‌‌‌ید خه‌‌‌لیل

سەروەری Ú¯Û•Ù„ شەهید سەید خەلیل شەریفی 
نووسینی: پەژار
مرۆڤ بەو هەموو بەرزی و بەنرخیە كە خودا پێیداوە و ڕیپێداوە، كە بیگاتێ، كەم تەمەنە. كەم مرۆڤ هەیە بگاتە نرخ و باییەكەی خۆی، بگاتە پلەیەك كە شیاویەتی. زۆربەی مرۆڤ تەمەنی یەكجارەیان لە كاری بێ بایەخ دا، دوایی دەهێنن. بە بێنرخی دەژین و دەمرن، ئەو ژیانە بە نرخ و باییەی خۆیان لە پوچ و بەتاڵ دا دەبڕێننەوە. ئەو ژیانەی مرۆڤ كە بە مرۆڤایەتی بكرێ و لە مرۆڤایەتی و چاكە دا بەكاربهێندرێ، ژیانە كە بەرز دەبێتەوە و پێی دەگاتە، ئەو پلەی كە خودا بۆ مرۆڤایەتی داناوە. ئەو کەس گەلەی کە سەرگەرمی خزمەت بە ئینسان و كەسب و كارە بۆ بەدەست هێنانی بەرهەم، كە خۆیان بە ڕەنجی خۆیان بژین و ماڵ و منداڵ و كەسانی تریش لەبەرهەمی ڕەنجی وان بەهرە بەرن،
بە لەش ماندوون بە ژیانی خۆیان و ئینسانانی ترەوە هیلاکن بە ئیسڵاحی ناو كۆمەڵ، كۆڵ هەڵگرن بە شادی كردنی خەمبارانەوە، ژیانیان تاڵە بە تاڵی ژیانی خەڵكەوە، شادمانن بە شادمانی ئینسانەوە، لە بەرامبەر دەستدرێژكاردا كێون و لە بەرامبەر بێچاران دا خاكی و بێدەمارن و نەرم و بەچیەكەڵدانەن، كاتی دیفاع لە بەرامبەر ستەمگەردا. ژیانی خۆیان لەبەرچاو ون دەبێ و تەنیا ژیانی هەژاران دەبین. سەربەرزی خۆیان لە خۆ ماندووكردن و خۆ بەختكردن لە پێناو گەل و هەژاران دا دەبینن. مرۆڤێکن، بەڵام دونیایەکن لە ئینسانیەت و لە هەموو دەرویەكی چاكە دا چاوەڕوانیان لێدەكرێ. لە تەنگانان دا بیر خەڵك دێنەوە و لە شادمانیان دا جێگە بە كەس بەرتەنگ ناكەن، بۆ خەڵك دەژین و بە خەڵكەوە دەژین، تا دەژین خێرن بۆ كۆمەڵ و كاتی مردن بۆ كۆمەڵ دەمرن و لە كۆمەڵ دەمرن. هەموو ژیانیان بریتیە لە كار و ماندوویی و فیداكاری. كاتێك كە هەموو ژیانیان بۆ گەل دەوێ، لەگەڵ گیانی ئەوانی ویست، ئەویشیان درێغنیە لێیان.
دیارە ئەو جۆرە مرۆڤانە زۆرن ئەگەر لە چاو زۆری مرۆڤیش دا زۆرنەبن لە دەوروبەری ڕابەرانی پاكی ئینسانیەت دا مرۆڤی نمونە زۆر بوون و لە ناو كۆمەڵی مرۆڤایەتیش دا ئینسانی هەڵكەووتو بوون. بە تایبەت لە ڕیزی شۆڕش و خەبات و دیفاع دا، هێندێ هەڵكەوتون كە بە ڕاستی چۆن شۆڕش داوای لێكردوون وا هاتوونەوە. ئەوانەی مافی گەل و هەژارانیان دەرك كردوە و ستەم و ناڕەوایان لەبەرچاو گەش بووە و دڵیان ژانی كردوە، بەو ناڕەوایە و بەو ماف پێشێل بوونە، ئەوانەن شۆڕش و خەبات دەست پێدەکەن و دەبنە ڕابەر.
گومان نیە ÙƒÛ• ئەگەر ئینسان Ù„Û• دەروونی دا بە باشە نەخوڵقابێ Ùˆ ئەگەر گونجاو بار نەهاتبێ، ئەگەر منداڵی میر دەرچێ Ùˆ Ù„Û• منداڵیەوە ئینسان Ùˆ ئینسان دۆست بار نەهاتبێ، ئەگەر دەردی هەژاری Ùˆ تاڵی Ùˆ سوێری نەچێشیتبێ، ئەگەر هەژاری لەبەر دەستی ستەمگەران دا ژانی بە جەرگی نەگەیاندبێ Ùˆ ئەگەر ناڵەی دەردەداران دلێ بریندار نەكردبێ Ùˆ ئەگەر ئاموژگاری ئینسان Ùˆ سەرمایەی مرۆڤایەتی نەخستبێتە دڵیەوە، ناکرێ Ù„Û• Ø´Û†Ú•Ø´ دا ئاوا پاك فیداكار Ùˆ Ù„Û• خۆ بووردوو Ùˆ دڵسۆز دەرچێ Ùˆ ئەگەر وانەبێ بە بای دڵمەندی دەڕوخێ Ùˆ خۆ لەبەر لافاوی دەردی سەری جیهان دا ناگرێ. 
شۆڕشگێڕ و خەباتکاران هەڵکەوتەن، لە شۆڕش و خەبات دا كە پڕە لە تاڵی و سوێری و برسیەتی و ڕووتی و ماندویی و بێخەوی و دەربەدەری و مەترسی و بریندار بوون و كوژران و گیران، هێندێکیان باشتر دەردەكەون و ئەو جۆرە مرۆڤانە لە شۆڕش و خەبات دا لە هەموو كاتێك زیاتر پێویستن و زیاتر جەوهەریان لێدەردەكەوێ. ئەوەی لە كڵی شۆڕش دا لە کڵ دەرهات، ژیری بێ خەوشە، ئینسانی جێدارە لە سەر زەوی دا.
لەو جۆرە مرۆڤانە لە سازمانی خەباتی کوردستان دا زۆر بوون. بۆ كوڕانی تێگەیشتوو و بە ڕەحم و بە غیرەت، ستەم لێكراوی گەلەكەمان دیارە و ژانی ئەو ستەمەی كە لە گەلی كورد دەكرێ دڵی ئەو خاوەن باوەڕانە وەژان دەهێنێ و ئەوانە بە خوێنی خۆیان ستەمی زاڵم ڕادەماڵن.
ئەمرۆ یادی سەروەرێك دەكەین لە كۆڕی شەهیدانی سوورخەڵاتی سازمانی خەبات، كە وەك گوتمان وا بوو لە ژیان داو وا دەرچوو لە شەهادەتدا. ئینسانێك بوو كە لە بنەماڵەیەكی هەژار و زەحمەتكێش دا چاوی بە دنیا هەڵێناو لەبەر دەستی باوكێكی پاک و بێوەی دا بارهات، ژیانی گەنجی بە ڕەنج و ماندوو بوون و خوێندن بردە سەر و لە ئەرک و زەحمەت و ڕەنج چاوی نەدەترسا.
ئەو شەهیدە نمونەیە، مەلا سەید خەلیلی شەریفیە. مەلا سەید خەلیلی شریفی كوڕی سەید شەریف Ù„Û• سەیدەكانی سەدبار، Ù„Û• ساڵی ١٣١٤ Ù„Û• دیێی مەڕانەی دەشتی Ú©Û•ÚµÙˆÛŽ Ù„Û• بنەماڵەیەكی هەژار Ù„Û• دایك بوو، دوای حەوت ساڵ باوكی ناوبراوی نایە بەرخوێندن، سەید خەلیل درێژەی بە خوێندن دا Ù„Û• حوجرەی فەقێیان Ùˆ تەمەنی بە قۆناغی مێر منداڵی نەگەیشتبوو ÙƒÛ• دایك Ùˆ باوكی ÙƒÛ†Ú†ÛŒ دواییان كرد. سەید خەلیل بەسەرپەرەستی خاڵی، درێژەی بە خوێندن دا Ù„Û•Ú¯Û•Úµ ئەوەش دا ÙƒÛ• Ù„Û• خوێندنەكەی دا تێکۆش بوو، ئینسانێكی پێسپی Ùˆ بێدەسەڵات نەبوو. 
سەید خەلیل كە بۆ خۆی كوڕە هەژار بووە سەرەڕای ئەوەش بێ دایك و بابی ئەوەندەی تریشی هەژار كردبوو، دەردی هەژارانی باش دەزانی بە تایبەت، دەردی گەلە هەژارەكەی خۆی چاك دەرك دەكرد. سەید خەلیل یەكێك بوو لە هەست زیندوەكانی كوردستان، هەرچەند خوێندنی مەلایەتی بۆ تەواو نەكرا بەڵام، خۆیندەوارێكی زیرەک و بەتوانا بوو.
دوای ئەوە ÙƒÛ• هاوسەرگیری کرد، بوو بە مەلا Ùˆ پاشان ئەوەندەی نەخایاند ماوەی چەند مانگێک بە تۆمەتی سیاسی گیراو بەهۆی خۆڕاگری Ùˆ نهێنی نەدركاندنەوە ئازاد كراو Ù„Û• حاڵەتی نێوان ترس Ùˆ متمانەدارایدا ژینی بەڕێ دەکرد. سەید خەلیل دوای ئەوە ÙƒÛ• Ù„Û• زیندان ڕزگار بوو دەستی دایە كار Ùˆ خەریكی كاری ئاڵماتور بەندی بوو زۆر سەر دەرچوانە دەست بە كار، خەریكی ئەو پیشەیە بوو، تا Ø´Û†Ú•Ø´ÛŒ گەلانی ئێران دەستی پێكرد Ùˆ شارو پادگانی بانە كەوتە دەست كومیتەی شار، سەید خەلیل Ù„Û• لایەن كومیتەوە كرا بە بەرپرسی پارێزگاری Ùˆ ئەشیای ناو پادگان. سەید خەلیل بەو Ù¾Û•Ú•ÛŒ پاكی Ùˆ وریایی Ùˆ قاتعیەتەوە سەرپەرەستی Ú†Û•Ùƒ Ùˆ Ú†Û†Úµ Ùˆ كەرەستە Ùˆ ماشین ئاڵاتی بانەی وەئەستۆ گرت. سەید خەلیل ئینسانێكی بە شەهامەت Ùˆ لێهاتوو بوو. سەید خەلیل Ù„Û• پادگانەوە زۆربەی چەكدارەكانی بە Ø´ÛŽÙˆÛ•ÛŒ پێشمەرگە بار هێنا، ئینسانێكی پاك Ùˆ وریا Ùˆ دەست پاك بوو. Ù„Û• حەستەمترین كاتدا بیری بە لای دروستی حیسابی خۆیەوە بوو. بە شێوەیەكی وا ئەمین بوو كەتا مەرگی پڕشانازی خاڵێكی لاوازی Ù„ÛŽ‌ نەبینرا. سەید خەلیل Ù„Û• جەنگەكانی ٢٨ Ú•Û†Ú˜Û•ÛŒ شاری بانەو بەهاری ١٣٥٩دا، شاری بە جێنەهێشت، تا بڵێی بەجەرگ Ùˆ ئازاو چاو نەترس بوو. ترسی Ù„Û• دژمن Ùˆ ڕژیم نەبوو.
سەید خەلیل Ù„Û• دوای پێكهاتنی سازمانی خەبات Ù„Û• Ù¥ÛŒ خەرمانانی ١٣٥٩ بوو بە بەرپرسی گشتی نیزامی سازمانی خەبات، Ù„Û• Ø´Û•Ú•ÛŒ هاوین Ù„Û• هەژدە دۆڵان Ùˆ بەندەنی قۆرغێ لەسەر جادەی بانەو سەردەشت دوای شكانی هێزەکان لەبەرانبەر هێزی دژمندا، شەهید سەید خەلیل توانی بە ژمارەیەكی ÙƒÛ•Ù… Ù„Û• پێشمەرگە تەواوی بەندەنی قۆرغێ Ù„Û• دەستی دژمن بستێنێتەوە. شەهید سەید خەلیل Ù„Û• كاتی گەرمەی جەنگدا شێوەیەكی تایبەتی بوو، پێشمەرگەی Ù„Û• گەرمەی جەنگدا دەهێنا پێكەنین. بە قسەی خۆش Ùˆ گاڵتە كردن بە دژمن ورەی بەرز دەكردەوە Ùˆ تەمی مەترسی جەنگی لەسەر لادەبردن. زۆری دڵ بە سازمانی خەبات خۆش بوو Ùˆ زۆری ڕەنج Ù„Û• پێناو دا كێشا، ÙƒÛ• هەرچی زووتر پەرە بستێنێ‌. هیچ كات پێشمەرگەی نەدەشكاندەوە Ùˆ Ù¾ÛŽÛŒ وابوو ئەو پێشمەرگە ÙƒÛ• جارێ‌ بێ‌ ورەیی ڕویی تێدەكا، فەرماندە Ùˆ دەوروبەر دەتوانن ورەی بەشێنەیی تێیدا پەیداكەن Ùˆ Ù„Û• داهاتودا پێشمەرگەیەكی قارەمانی لێدەرچێ‌. شەهید سەید خەلیل ئەندامی شوڕای سیاسی Ùˆ بەرپرسی كۆمیسیونی سیاسی نیزامی سازمانی خەبات بوو Ù„Û• كاتێكدا ÙƒÛ• فەرماندەیی Ø´Û•Ú•ÛŽÚ©ÛŒ Ù„Û• پشتی كانی بەن Ù„Û• ÙƒÛŽÙˆÛŒ ئاربابە دەكرد، Ù„Û• ١٢ی خەزەڵوەری ١٣٦٠ ÛŒ Ú©Û†Ú†ÛŒ خۆری Ù„Û• كاتێكدا ÙƒÛ• پشتی بە پشتی شەهیدی قارەمان جەلالی عەباسیەوە بوو Ùˆ بە دەم Ø´Û•Ú•Û•ÙˆÛ• قسەی خۆشی بۆدەكردن بە گوللـەی دژمنی ناپاك Ù„Û• لای سەریەوە پێكرا Ùˆ ڕۆحی مەزنی فڕی بۆ ÙƒÛ†Ú•ÛŒ شەهیدانی سوور خەڵاتی سازمانی خەبات ÛŒ کوردستان. تەرمی پیرۆزی هێندراوە گۆڕستانی تاژەبان ÙƒÛ• ماڵیان Ù„Û•Ùˆ دەمەدا Ù„Û•ÙˆÛŽ‌ بوو.
هەزار سڵاو لە گیانی شەهید سەید خەلیل و هەڤاڵانی لە كۆڕی شەهیدان